در دنیای پرشتاب امروزی، تلاش برای ایجاد و پایبندی به عادات سالم به نظر میرسد که یکی از چالشهای بزرگ زندگی ما باشد. با وجود اینکه همگان از فواید بلندمدت این عادات آگاه هستند، اما بسیاری از افراد در مواجهه با موانعی مانند کمالگرایی، وسوسههای آنی و نداشتن حمایت کافی، دچار مشکل میشوند. در این مقاله، به بررسی دلایل سختی شکلگیری عادات مفید و روشهای موثر برای متعهد ماندن به آنها خواهیم پرداخت تا بتوانید زندگی خود را به سمت بهبود و سلامت بیشتر هدایت کنید.
سناریوی زیر ممکن است برایتان بسیار آشنا باشد. شما تمام روز سخت کار کردید تا بعد از آن خانه برگردید و بقیه زمانتان را برای کارهای شخصی و استراحتتان بگذارید. پایان روز است و بالاخره وقت آن رسیده که به کار های خودتان برسید. یک دقیقه وقت دارید تا خودتان داشته باشید. شما یک کاسه تخمه برمیدارید روی کاناپه می نشینید تا کمی تلویزیون تماشا کنید اما این کار بیشتر از حد انتظار پیش می رود و زمانتان را میگیرد. تماشای یک نمایش 30 دقیقه ای به یک پرخوری 2 ساعته تبدیل می شود که خواب ارزشمند شما را کاهش می دهد. صبح روز بعد که بلند شدن از رختخواب برایتان سخت م ی شود در واقع در حال دادن هزینه اقدامات شب گذشته تان هستید علاوه بر این احتمالا هزینههای عاطفی هم در پیش خواهد بود. این فرآیند احتمالا باعث ایجاد احساس گناه می شود زیرا می دانید این عادت برای کیفیت زندگی شما خوب نیست. اگر روز خود را با یک پیاده روی سبک، یک مدیتیشن کوتاه یا صحبت با یکی از عزیزان خود به پایان برسانید، قطعا مفیدتر خواهید بود.
چه اتفاقی می افتد؟ می دانید که ورزش، روزنامه نگاری، گذراندن وقت با عزیزان و مدیتیشن به سلامت جسمی و روانی شما کمک می کند. با این حال، عمل کردن به آن ها در بسیاری از مواقع بسیار سخت می شود . به راستی چرا متعهد ماندن به عادات مفید انقدر سخت است ؟
یکی از دلایل این سخت بودن آن است که عادات سالم فواید فوری و لحظه ای به همراه ندارند. چند دقیقه بعد از دویدن، قطعا سرخوشی ای که یک دونده ماهر را تجربه می کند را نخواهید داشت ،پس از اولین جلسه مراقبه خود احساس عمیقی از آرامش درونی را کشف نخواهید کرد ، خوردن آن آووکادو در همان لحظه سلامت جسمی شما را بهبود نمی بخشد. برعکس، به احتمال زیاد زمانی که بدن و ذهن خود را در قلمروی ناآشنای رفتارهای مفید که هنوز تبدیل به عادت نشده اند قرار می دهید، بیشتر فشار و سختی و ناراحتی را تجربه خواهید کرد.
این طبیعت انسان است که مسیرهای ساده تر و دارای لذت لحظه ای را انتخاب خواهد کرد به خصوص زمانی که خسته باشد. اما موضوع آن جاست که اگر عمدا و به طور مداوم عادات سالم را ایجاد نکنید، به طور خودکار گرفتار عادات ناسالم خواهید شد. رفتارهای مشکل ساز مانند مصرف الکل و مواد، غذای ناسالم و زمان بیش از حد به شبکه های اجتماعی اختصاص دادن جای خالی را پر می کند زیرا این اقدامات برای تأثیر فوری بر وضعیت عاطفی شما به حداقل تلاش شما نیاز دارد و ویژگیهای بیحسکننده آنها فوراً احساسات تحریکپذیری، غم و اندوه یا اضطراب را که دارید برایتان، خاموش میکند.(هرچند موقتی است و تاثیر دائمی نخواهد داشت اما ذهن در لحظه به دنبال راه حل فوری تر و ساده تر است بنابراین با اینکه شاید آگاه باشد که در بلند مدت بی تاثیر باشند اما در لحظه آن ها را برای انجام دادن انتخاب می کند.
عادات ناسالم در نهایت برای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی شما هزینه دارد. آنها مانند پایین رفتن از یک سراشیبی لغزنده و بدون پایان هستند. به همین دلیل است که شما برای از بین بردن عادات ناسالم ، به عادات سالم نیاز دارید تا به عنوان لنگر برای عبور از چالش های زندگی از آن ها کمک بگیرید. این تمرین مداوم عادات سالم در طول زمان است که منجر به نتایج مثبت می شود.
بهره بردن از مزایای عادات سالم نیازمند مقداری اراده است که توانایی مقاومت در برابر وسوسه های کوتاه مدت برای منافع بلند مدت است. با این حال، اراده کافی نیست. شما همچنین به سیستم هایی برای کمک به حفظ عادات سالم نیاز دارید.
در اینجا پنج نکته برای کمک به حفظ عادات سالم شما وجود دارد:
1)با کمال خداحافظی کنید.
با اینکه در حالت طبیعی از بین بردن عادات ناسالم و جایگزین کردن آن ها با عادات سالم مسیر سختی دارد اما در بسیاری از موارد دلیل سخت تر شدن این مسیر انتظارات غیر واقع بینانه ای است که برای خودمان در نظر میگیریم.مثلا فردی ممکن است برای ورزش کردن انتظاری که از خودش در ذهنش ساخته فقط یک ساعت کامل دویدن باشد در این صورت احتمالا هر تلاشی کمتر از این انتظار برای این فرد، ورزش به حساب نیاید.در همچین مثالی دلیل اصلی سختی ایجاد عادت ورزش کردن خود ورزش کردن نیست بلکه انتظار غیر واقع بینانه و سخت گیری افراطی و بدون انعطافی است که این فرد برای خودش در نظر گرفته.
در صورتی که انتظار واقع بینانه به این صورت است که گزینه های دیگری را هم برای خودمان در نظر بگیریم و صفر و صدی عمل نکنیم مثلا حتی یک پیاده روی 15 دقیقه ای، چند ست تمرین ورزشی یا مقداری حرکات کششی سبک بهتر از فعالیت بدنی صفر است بنابر این اجازه ندهید کمال گرایی مانع پیشرفتتان شود.
2)"چرا" خود را پیدا کنید.
به تأخیر انداختن رضایت آنی اگر با معنای مشخصی مرتبط نباشد،بسیار سخت تر می شود. اگر یک رفتار جدید به معنایی مهم مرتبط باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که به آن رفتار جدید پایبند شوید تا زمانی که هیچ معنایی برای آن کار ندارید و فقط میخواهید آن کار را انجام دهید.
به عنوان مثال شخصی میگفت : من به طور مداوم، هر هفته ورزش می کنم. دلیل اصلی متعهد بودنم به این عادتآن است که بتوانم پدر چابک تر و سرحال تری برای فرزندانم باشم و علاوه بر آن ، آن ها هم با دیدن تلاش های من یاد بگیرند و عادت ورزش کردن در زندگیشان شکل بگیرد و زمانی که بزرگ می شوند با وجود همه مشغله های کاری با الگو برداری از پدرشان ف توجه به سلامتی شان را در اولویت زندگی شان قرار بدهند.این معنا باعث می شود با وجود همه سختی ها به ورزش کردنم متعهد بمانم.
3)سیستم پشتیبانی خود را تقویت کنید.
زمانی که اطرافیانتان از شما حمایت می کنند، ایجاد یک رفتار جدید آسان تر است. به عنوان مثال، پرهیز از الکل یا غذاهای ناسالم اگر در خانه شما فراوان باشد و جلوی چشم شما مصرف شود، می تواند بسیار دشوار تر از زمانی باشد که این موارد در محیط نباشد.
داشتن یک سیستم پشتیبانی می تواند به شما کمک کند حتی زمانی که اراده کمتری دارید ادامه دهید، زیرا دیگران می توانند پیشرفت شما را به شما یادآوری کنند. همچنین وقتی کسی به روند ما توجه دارد و مارا تشویق و پیگیری می کند، متعهد ماندن لذت بخش تر می شود.
4)به جای تمرکز روی نتیجه ، تمرکزتان را روی فرآیند بگذارید.
در شروع هر رفتار جدیدی موانع متفاوتی به وجود می آید که طبیعی است مدتی زمان ببرد تا به ثبات برسد و تبدیل به عادت بشود بنابراین عجله در رسیدن به نتیجه نهایی باعث دلسرد شدن و متوقف کردن تلاش ها خواهد شد.تلاش برای رسیدن سریع به نتیجه ، لذت تجربه را از بین می برد و همچنین باعث می شود تغییرات کوچک و مثبت در مقایسه با نتیجه نهایی اصلا به چشم نیاید.
5) شفقت به خود را تمرین کنید.
ایجاد یک عادت جدید مسیر سختی دارد و می تواند ماه ها طول بکشد.بنابراین باید با خود مهربان و واقع بین باشید. زمانی که در طول مسیر با کمبودهایی مواجه می شوید، شفقت به خود را تمرین کنید.سرزنش کردن خود منجر به ایجاد درد عاطفی می شود که این درد احتمال بازگشت به عادت های قدیمی را افزایش می دهد.