همونطور که می‌دونیم، و البته متأسفانه، بخش زیادی از دانش‌آموزان بعد از شکست تحصیلی یا قبول نشدن توی کنکور، به افسردگی مبتلا می‌شن. این افسردگی رو ما توی علم روان‌شناسی به اسم افسردگی شکست تحصیلی می‌شناسیم و می‌دونیم که اگر به درمانش نپردازیم، می‌تونه عواقب ناخوشایندی برای دانشآموز و والدین و اطرافیان به همراه داشته باشه.
در این مقاله از سایت بارسا می‌خوایم به این ناهنجاری بپردازیم و بعد از شناخت علایم افسردگی شکست تحصیلی ، توضیح بدیم که برای درمانش می‌شه چیکار کرد.
افسردگی شکست تحصیلی چیست
تحصیل همیشه سختیای خودشو داره و زندگی تحصیلی می‌تونه خیلی وقتا واقعاً چالش‌برانگیز باشه. گاهی وقتا بی‌انگیزه می‌شیم و انگیزه، خیلی قدرت تمرکز یا حوصله نداریم؛ گاهی وقتا احساس بی‌هدفی می‌کنیم و نمی‌دونیم داریم درست پیش می‌ریم یا نه؛ گاهی وقتا هم هیچ‌کدوم اینا نیست و اصلا نمی‌دونیم چی شده. همه‌ی اینا وقتی سخت می‌شه که یه شکست تحصیلی هم بخوریم. این دیگه خود افسردگیه. درواقع بذارید اینطوری بگیم که افسردگی شکست تحصیلی یه مشکل جدیه که سر راه خیلی از دانش‌آوزا ظاهر می‌شه و طبق آمار، از هر 5 دانشآموز یه نفر باهاش درگیر می‌شه. اگر که این افسردگی شکست تحصیلی ادامه پیداکنه می‌تونه به آینده‌ی دانشآموز ضربه بزنه و در بعضی مواقع که خیلی حاد می‌شه، باعث مشکلات سلامت روان هم بشه.
خواندن این مقاله را از دست ندید: روش‌های کنترل گوشی برای درس خواندن و کنکور
علائم افسردگی در شکست تحصیلی
- دانشآموز برای برگشتن و ادامه تحصیل علاقه و انگیزه ندارد
این موقعیت البته بیشتر برای دانش‌آموزایی رخ می‌ده که توی کنکور شکست خوردن و کم‌کم علاقه‌ی خودشونو به درس خوندن و پیشرفت تحصیلی از دست دادن.
- دانشآموز بی‌حوصله و خسته است
یکی از علائم مهم افسردگی شکست تحصیلی، بی‌حوصلگی و خستگی مفرط دانش‌آموزه. اون هم نه فقط برای درس خوندن، بلکه برای هر کار دیگه‌ای. این دانشآموز دوست داره تنها توی خونه بمونه و تا جای ممکن از افراد خونواده، جمع دوستان و همکلاسی‌ها دوری می‌کنه.
این علامت خیلی زیاد به مورد بالا بسته است و معمولاً یکی از ناهنجاری‌های خیلی رایجیه بعد از شکست تحصیلی رخ می‌ده. دانشآموز ساعت‌ها توی تخت‌خواب می‌مونه و انگار ترجیح می‌ده تمام روزشو با همین کار بگذرونه: با کاری نکردن.
یه مشاجره کوچیک، یه فیلم ملودرام یا یه موزیک غمگین... یکی از این موارد به ظاهر کوچیک کافیه تا دانشآموز افسرده به شدت تحریک بشه و یه واکنش احساسی خیلی شدید از خودش نشون بده. شکلی که اصلا نتونید باور کنید.
یه علامت دیگه افسردگی شکست تحصیلی، بی‌قراری و بلاتکلیفیه. این دو مورد متأسفانه در موارد خیلی معدود ممکنه منجر به رفتار خودتخریبی هم بشن.
- استفاده بیش از حد از فضای مجازی
نیازی به گفتن نیست که فضای مجازی می‌تونه نقش یه منحرف کننده توجه رو برای کسی که داره از افسردگی شکست تحصیلی رنج می‌بره ایفا کنه و حسابی هم حواسش رو پرت کنه. اما خب نکته اینه یه خرده بعد، خود این فضای مجازی علت کرختی و گوشه نشینی می‌شه و حتی باعث می‌شه وضعیت از قبل هم بدتر بشه.
خب این مورادی که بالا نوشتیم رو می‌تونید به عنوان شایع ترین علائم افسردگی شکست تحصیلی در نظر بگیرید. البته باید در نظر داشته باشید که علائم دیگه‌ای هم کم اشتهایی، پرخوری، تشنج و ... وجود دارن که چون خیلی رایج نیستند ما اینجا ازشون حرفی به میون نیاوردیم.
اما خب حالا که هم با افسردگی شکست تحصیلی و هم علائم اون آشنا شدیم، وسال اینجاست که چطوری می‌تونیم درمانش کنیم؟
ما پنج تا راه حل پیشنهاد می‌کنیم.
خواندن این مقاله حتما به شما کمک خواهد کرد: ترس از کنکور و شکست در آن را چطور برطرف کنیم
5 روش درمان افسردگی شکست تحصیلی
تو این بخش می‌خوایم از 5 راه درمان افسردگی شکست تحصیلی براتون صحبت کنیم. توصیه ما البته اینه که صرفا به انجام یکی از این موارد بسنده نکنید و سعی کنید حتماً این موارد رو کنار هم رعایت کنید تا خیلی زود بتونید روند طبیعی تحصلتون رو از سر بگیرید.
راه اول: کمک از افراد متخصص و منابع در دسترس
راه اول برای درمان افسردگی شکست تحصیلی، که مطمئن‌ترین راه هم هست، کمک گرفتن از افراد متخصص و منابع در دسترس قبل از هر تصمیم گیری دیگه‌ایه. این افراد قبل از شما با موارد مشابه زیادی دست و پنج نرم کردن و کاملا می‌دونن که چطوری می‌تونن بهتون کمک کنن تا دوباره مسیرتون رو از سر بگیرید. شما می‌تونید از متخصصین سلامت روان مثل روانشناس‌ها و یا مشاورهای تحصیلی باتجربه کمک بگیرید تا کمک کنن بتونید به احساسات افسردگی شکست تحصیلی فکر و نهایتاً افکار منفی و مخربی که دارید رو تبدیل به فکر مثبت و نهایتاً به کار و فعالیت و رفتار مثبت و سازنده تبدیل کنید.
منابع در دسترس هم می‌تونن اینجا خیلی به درد شما بخون خصوصا اگر تهیه کننده اون یه شخص متخصص باشه. پیشنهاد ما اینجا دوره غیرحضوری اکت نوجوانه که به شما کمک می‌کنه به افسردگی شکست تحصیلی غلبه کنید و بتونید خودتون رو کنترل کنید. هدف بذارید و برای رسیدن بهش برنامه ریزی کنید.
راه دوم: کمک گرفتن از خانواده و دوستان قابل اعتماد
متأسفانه خیلی از خونواده‌ها و دوستان آدم چیزی در مورد شرایط تحصیلیه که توش قرار داره ندارن. هر چند خیلی وقتا صحبت باهاشون در این زمینه می‌تونه کار رو بدتر کنه و باعث گرفتن احساس سرزنش بشه، اما در اکثر موارد ارتباط برقرار کردن و حتی درد و دل کردن با خانواده و دوستان نزدیک می‌تونه به شما کمک کنه تا به افسردگی شکست تحصیلی غلبه کنید.
به این نکته هم دقت کنید که اونا ممکنه خیلی وقتا از تعارضات درونی و یا احساساتی که دارید تجربه می‌کنید چیزی ندونن و صرفا چون شما گلایه یا اعتراضی ندارید، پیش خودشون فکر کنن که همه چیز خوبه. اما خب اگر بهشون بگید و یه باره یاد تجارب مشابه خودشون بیفتن چی؟ قطعاً اونا هم مثل شما ترس از شکست تحصیلی رو چشیدن و ممکنه دست کم، دلشون بخواد به حرفاتون حسابی گوش بدن.
راه سوم: روی کنترل داشتن و تسلط به چیزای کوچیک کار کنید
وقتی بعد از شکست تحصیلی زندگی تون پر شده از بلاتکلیفی و کلی وظیفه و تسک انجام نداده، بهترین کار اینه سعی کنید بار این موارد رو کم کنید. خب سوال اینه چطوری؟ ساده ست. ما تو مدرسه مدبران همیشه به دانش‌آموزایی که دچار چالش تحصیلی شدن، یه نکته‌ای رو یادآور می‌شیم: بین چیزایی که می‌تونید کنتترلشون کنید و چیزایی که نمی‌تونید کنترل کنید فرق بذارید. برای مثال شما ممکنه نتونید نتیجه کنکور رو تغییر بدید، اما شاید بتونید واکنشی که قراره داشته باشید رو یه مقدار روش کار کنید و خودتونو برای هر نتیجه‌ای آماده کنید.
اما نظرتون چیه که یه لیست داشته باشیم از یه چیزایی کوچیکی که احتمالا خیلی هامون می‌تونیم (حالا بعضی‌ها سخت‌تر، بعضی‌ها آسون‌تر) کنترلشون کنیم؟
راه چهارم: تغییر رشته
راه آخر و احتمالا دورترین راه برای غلبه به افسردگی شکست تحصیلی تغییر رشته یا از نو هدف ریختنه. سه بار کنکور دادید و نشده؟ خب شاید این رشته به درد شما نمی‌خوره! شاید شما دارید صرفا وقت زیادی برای چیزی می‌ذارید و این ناکامی ها و شکست‌های تحصیلی، صرفا نتیجه اصرار زیادتون روی رشته‌ایه که از اول هم برای شما نبوده!
چرا به یه رشته دیگه فکر نکنید؟ یا اصلا چرا سعی نکنید با مشاور مدرسه‌تون صحبت کنید تا یه بار دیگه بتونید با دقت بیشتری به اینکه واقعا چی می‌خواید فکر کنید؟
اگر هم اصرار خانواده ست، که متأسفانه گاهی اوقات اینطور بوده و ما می‌دونیم که وقتی دانش آموز خودش با میل و علاقه خودش یه رشته رو انتخاب نکنه، چه مسیر سخت (و گاهی ناممکن) در پیش داره. تازه علن روان‌شناسی هم همینو به ما می‌گه. طبق نظریه هوش‌های چندگانه گاردنر، شما اگر هوش منطقی-ریاضی‌تون قوی تره بهتره برید سراغ رشته ریاضی و نه هنرستان! یا اگر دانش‌آموزی هستید که هوش تصویری-فضاییش خوبه، بهتره برید هنرستان و نه اینکه وقتتون رو صرف شرکت تو رشته ادبیات و زبان کنید. خیلی ساده است؛ شما اگر توی رشته‌ای تحصیل کنید که برای شما ساخته نشده، شکست می‌خورید!
بنابراین، اگر که فکر می‌کند دلتون با رشته‌ای که دارید می‌خونید نیست یا این درس‌ها زیادی براتون انتزاعین، چرا به تغییر رشته فکر نمی‌کنید؟
خب این شد 5 راهکار بارسا برای دانش‌آموزانی که درگیر افسردگی شکست تحصیلی‌ان.
نتیجه گیری:
امیدواریم این پیشنهاداتی که توی این مقاله داشتیم به دردتون بخوره و بتونه شما رو برای مسیری که قراره پیش رو داشته باشید (و قطعا مسیر درخشانی هم خواهد بود) کمک کنه. بازم اگر نکته‌ای داشتید این پایین تو بخش کامنتا برامون بنویسید تا در اولین فرصت بتونیم با هم گفتگو کنیم. موفق باشید و پر انگیزه و پر قوت و یادتون نره که شما، به جز پیشرفت کردن، هیچ هدف دیگه‌ای ندارید.
برای رزرو و ثبت نام جلسات مشاوره تحصیلی بارسا
( مشاوره تحصیلی تلفنی و حضوری ) با شماره ۲۲۶۷۷۹۱۷-۰۲۱ تماس بگیرید
یا عدد ۶۶ را به سامانه ۳۰۰۰۹۰۹۰۳۰ ارسال کنید.