بررسی کامل رشته مهندسی شهرسازی و فرصت‌های بازار کار آن

با سایر رشته ها آشنا شوید: معرفی رشته های دانشگاهی ریاضی فیزیک

تعریف رشته مهندسی شهرسازی

یکی از حوزه‌های میان‌رشته‌ای مهم در علوم مهندسی و اجتماعی است که با هدف طراحی، مدیریت و بهبود فضاهای شهری شکل گرفته است. این رشته نقش مؤثری در سازماندهی کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی شهرها ایفا می‌کند. مهندسی شهرسازی برای افرادی که به ساخت و ساز فضای شهری علاقه دارند و از انجام کارها و پروژه های عملی لذت می برند، مهندسی شهرسازی یک انتخاب جذاب خواهد بود. داوطلبان کنکور ریاضی اگر به این رشته علاقه داشته باشند می توانند برای تحصیل در دانشگاه این رشته را انتخاب کنند و بعد از فارغ التحصیلی در این حوزه مشغول به فعالیت شوند.

در بسیاری از کشورها در سال های اخیر توجه ویژه ای به مقوله شهرسازی می شود و به همین دلیل اهمیت این رشته نسبت به قبل چند برابر شده است در همین راستا مهندسان شهرسازی با توجه به مشکلات شهری راه حل هایی برای حل معضلات پیشنهاد می دهند و در صدد رفع این مشکلات هستند. شهرسازی عبارت است از، مطالعه، طرح ریزی و توسعه شهرها با در نظرگرفتن نیازهای اجتماعی و اقتصادی و کمک در حل معضلات شهری در بسیاری از کشورها از جمله کشور ما با افزایش جمعیت معضلات شهری بیشتر شده و با توجه به اهمیت این موضوع در دنیای امروز، وجود متخصصان شهرسازی برای حل مشکلات شهری بسیار لازم و ضروری است.

رشته مهندسی شهرسازی یکی از حوزه‌های میان‌رشته‌ای مهم در علوم مهندسی و اجتماعی است که با هدف طراحی، مدیریت و بهبود فضاهای شهری شکل گرفته است. این رشته نقش مؤثری در سازماندهی کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی شهرها ایفا می‌کند.

کار مهندس شهرسازی چیست؟

بسیاری از افراد این سوال را دارند که کار مهندس شهرسازی چیست؟

در پاسخ باید گفت، مهندس شهرسازی مسئول طراحی، تحلیل، مشاوره و برنامه‌ریزی پروژه‌های شهری است. این افراد در تهیه طرح‌های جامع، تفصیلی، حمل‌ونقل و بازآفرینی شهری نقش دارند و با نهادهایی چون شهرداری‌ها، شرکت‌های مهندسی مشاور، وزارت راه و شهرسازی و دفاتر معماری همکاری می‌کنند.

• تهیه طرح ها و نقشه های شهری و منطقه ای
•  انجام پروژه های طراحی، ساخت محوطه ها و تفکیک اراضی
•  تایید نقشه های ساخت و ساز
•  نظارت بر اجرای پروژه های ساختمانی و شهرسازی
• دادن مشاوره به مدیران و مسئولان در امور شهری
• طراحی و برنامه ریزی برای ایجاد انواع شهرک های مسکونی، تجاری و صنعتی
  
• برنامه ریزی و طراحی شهرهای جدید
  
• بررسی نتایج و اثرات انواع پروژه های عمرانی روی مسائل شهری و شهرنشینی
  
• برنامه ریزی و مدیریت سیستم حمل و نقل شهری و تلاش جهت توسعه آن
  
• طراحی اولیه یا مجدد خیابان ها و معابر با هدف افزایش ایمنی و راحتی همه افراد جامعه و کاهش ترافیک و ازدحام
  
• برنامه ریزی و اخذ تدابیری برای کاهش اثرات سوء زندگی شهری
  
• مکان یابی عناصر و کاربریهای گوناگون شهری

از اونجایی که در دبیرستان دخترانه دوره دوم مدبران، برنامه‌های تحصیلی متناسب با خصوصیات روانشناختی دوره سنی دانش آموزان و وظایف اجتماعی اون‌ها تعیین می شود، در مقطع متوسطه دوم همه چیز برای آمادگی گام به گام دانش آموزان جهت کسب رتبه عالی در کنکور سراسری،  لحاظ می شود

بازار کار، آینده شغلی رشته مهندس شهرسازی

زمینه های کاری مهندس شهرسازی در کشور بسیار متفاوت و متنوع است. مهندس شهرسازی می تواند در سازمانهای وابسته به مسائل سکونتی و شهری از جمله وزارت راه و شهرسازی، سازمان ملی زمین و مسکن، شرکت عمران شهرهای جدید، مراکز تحقیقاتی مسکن و شهرسازی، استانداریها، بنیاد مسکن، شهرداریهای مناطق و نواحی شهری و سازمانهای وابسته به آنها مانند دفاتر نوسازی بافتهای فرسوده، سازمان نوسازی، سازمان زیباسازی شهری و سازمانهای پیشگیری از مدیریت بحران استخدام شوند. همچنین فعالیت در بخش خصوصی – در شرکتهای مهندسین مشاور شهرسازی، معماری، برنامه ریزی منطقه ای و … – زمینه شغلی مناسب دیگری برای مهندسان شهرسازی می باشد.

در صورت داشتن سرمایه، تجربه و سایر شرایط لازم، مهندس شهرسازی می تواند به طور مستقل به تاسیس شرکت مهندسی مشاور شهرسازی بپردازد. مهندس شهرسازی برای اینکه بتواند مجوز لازم برای فعالیت در بسیاری از بخش ها را داشته باشد، باید از سازمان نظام مهندسی پروانه اشتغال به کار دریافت کند. مهندس شهرسازی ۳ سال پس از فارغ التحصیلی می تواند در آزمون حرفه ای سازمان نظام مهندسی که به صورت سراسری در استانها انجام می گیرد،

مقاله مرتبط: رشته مهندسی معماری | گرایش ها و بازار کار

شرکت کرده و به شرط قبولی در آزمون و ارائه سوابق کارآموزی مناسب پروانه اشتغال به کار مهندسی دریافت کند. یکی از کارهایی که مهندس شهرسازی می تواند انجام دهد، این است که به عنوان کارشناس رسمی دادگستری به حل پرونده های مرتبط به حوزه کاری خود بپردازد. برای این امر باید در آزمون مربوطه که در هر نوبت شرایط آن اعلام می گردد، شرکت کرده و مدرک کارشناس رسمی از دادگستری دریافت کند. با توجه به روند رو به رشد توسعه شهرها در کشور و لزوم بکارگیری متخصصان شهرسازی جهت برنامه ریزی، طراحی و اجرای پروژه های مرتبط، پیش بینی می شود در سال های آتی بازارکار و فرصت های شغلی مناسبی پیش روی مهندسان شهرسازی باشد.

بازار کار رشته مهندسی شهرسازی

یکی از دغدغه‌های اصلی داوطلبان این رشته، وضعیت بازار کار رشته مهندسی شهرسازی است. فارغ‌التحصیلان می‌توانند در شهرداری‌ها، وزارت راه و شهرسازی، شرکت‌های مهندسی مشاور، دفاتر طراحی شهری و سازمان‌های توسعه شهری مشغول به فعالیت شوند. با گسترش شهرنشینی و پروژه‌های بازآفرینی شهری، تقاضا برای متخصصان این حوزه در حال افزایش است. اگر به ارتباط فضاهای شهری با طراحی داخلی علاقه مند هستید پیشنهاد می کنیم مقاله معرفی رشته معماری داخلی را نیز معرفی کنید

معرفی۶ محور اصلی رشته شهرسازی

•  برنامه ریزی شهری
• برنامه ریزی حمل و نقل
•  برنامه ریزی منطقه ای
•  برنامه ریزی شبکه های زیرساختی
• برنامه ریزی محیط زیست
•  طراحی شهری

مهندسان شهرساز با توجه به این ۶ محور اصلی، برای حل معضلات شهری برنامه ریزی کرده و اقدام می کنند. با توجه به این که این رشته دروس عملی هم دارد، توانایی طراحی، قدرت تخیل و درک فضا از جمله توانایی های است که به دانشجو آموز داده می شود و اگر خود دانشجو از قبل این مهارت ها را داشته باشد، مسلما انجام پروژه های عملی برای او آسان تر خواهد بود. علاقه به مفاهیم هنری و تکنیکی و انجام کارهای فنی مانند نقشه برداری و مدلسازی به موفقیت دانشجو در این رشته کمک می کند. دانشجویان این رشته باید در کار با کامپیوتر، ریاضیات (به خصوص آمار) و زبان انگلیسی قوی باشند تا در رشته شهرسازی موفق تر عمل کنند.

میزان استخدام مهندس شهرسازی در برخی از کشورهای جهان

پیش بینی ها نشان می دهد بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، میزان استخدام مهندس شهرسازی رشد ۱۶ درصدی خواهد داشت. در حالی که این عدد برای متوسط مشاغل ۱۴ درصد خواهد بود. استرالیا – در بازه زمانی ۵ سال گذشته میزان استخدام مهندس شهرسازی رشد ۲۶.۱ درصدی داشته است. در حالی که میزان این رشد برای متوسط مشاغل ۷.۸ درصد بوده است. برای سال های آتی نیز رشد متوسطی در میزان استخدام مهندسان شهرسازی پیش بینی شده است.

درآمد مهندس شهرسازی مهندس شهرسازی که در بخش دولتی استخدام شود، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کند. در بخش خصوصی شرایط کمی متفاوت بوده و این مهندسان درآمدهای مختلفی کسب می کنند. تخصص، تجربه و مهارت از عوامل مهمی است که در بخش خصوصی بسیار مدنظر کارفرماها قرار می گیرد. با توجه به میزان تفاوت مهندسان شهرسازی در این موارد، درآمدهای آنها نیز با هم فرق دارد.

بدیهی است هرچه فرد توانمندتر، متخصص تر و فعال تر باشد، درآمد بهتر و بالاتری کسب خواهد کرد. مهندس شهرسازی که به صورت مستقل شرکت مهندسی مشاور تاسیس می کند، با توجه به کیفیت خدمات، تعداد مشتریان و میزان فعالیتی که دارد، درآمد کسب خواهد کرد. در مدرسه مدبران بارسا دوره اول، مشاوران تحصیلی نه‌تنها نقش راهنما در انتخاب مسیر آموزشی را دارند، بلکه با آگاهی روان‌شناختی، همراهی مداومی برای دانش‌آموزان نوجوان فراهم می‌کنند. این نگاه تخصصی، مدبران را در میان بهترین مدارس دوره اول متوسطه دخترانه تهران قرار داده است

مقاطع تحصیلی رشته مهندسی شهرسازی

امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی شهرسازی تا مقطع دکتری وجود دارد.

گرایش های کارشناسی ارشد رشته مهندسی شهرسازی

• برنامه ریزی شهری
• طراحی شهری
• مدیریت شهری
• برنامه ریزی منطقه ای

گرایش های دکتری رشته مهدسی شهرسازی

• شهرسازی
• شهرسازی اسلامی
• برنامه ریزی شهری
• طراحی شهری
• مدیریت شهری

گرایش‌های رشته شهرسازی

این رشته دارای گرایش‌های مختلفی است که هرکدام بر جنبه خاصی از توسعه شهری تمرکز دارند. گرایش‌های مهندسی شهرسازی عبارت‌اند از:

1: برنامه‌ریزی شهری: تمرکز بر طراحی کلان‌شهری و سیاست‌گذاری برای توسعه متوازن شهرها.

2: طراحی شهری: زیباسازی محیط شهری و ساماندهی فضاهای عمومی مانند خیابان‌ها، میادین و پارک‌ها.

3: مدیریت شهری: بررسی ساختار مدیریت و سیاست‌گذاری در حوزه شهری برای کارآمدسازی اداره شهرها.

4: حمل‌ونقل شهری: طراحی شبکه‌های حمل‌ونقل و بهینه‌سازی سیستم‌های جابه‌جایی شهری برای کاهش ترافیک و آلودگی.

فرصت های شغلی رشته مهندسی شهرسازی

مهندس شهرسازی می تواند در سازمان های وابسته به مسائل سکونتی و شهری از جمله وزارت راه و شهرسازی، سازمان ملی زمین و مسکن، شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید، مراکز تحقیقاتی مسکن و شهرسازی، استانداری ها، بنیاد مسکن، شهرداری مناطق و نواحی شهری و سازمانهای وابسته به آن ها مانند دفاتر نوسازی بافت های فرسوده، سازمان نوسازی، سازمان زیباسازی شهری و سازمان پیشگیری از مدیریت بحران استخدام شود.همچنین فعالیت در بخش خصوصی، در شرکت های مهندسان مشاور شهرسازی، معماری و برنامه ریزی منطقه ای از زمینه های شغلی مناسب دیگری برای مهندسان شهرسازی است. در صورت داشتن سرمایه، تجربه و سایر شرایط لازم، مهندس شهرسازی می تواند به طور مستقل به تاسیس شرکت مهندسی مشاوره شهرسازی بپردازد.

میزان درآمد مهندس شهرسازی در برخی از کشورهای جهان

درآمد مهندسی شهرسازی بسته به محل فعالیت، نوع پروژه، سابقه کاری و تسلط به نرم‌افزارهای تخصصی متفاوت است.

درآمد مهندسی شهرسازی در ایران:

• در بخش دولتی: ۸ تا ۱۵ میلیون تومان در ماه
• در بخش خصوصی و پروژه‌ای: تا ۳۰ میلیون تومان یا بیشتر برای افراد با سابقه و مهارت بالا

درآمد مهندسی شهرسازی در خارج از کشور:

• آلمان: حدود ۳٬۳۱۰ یورو در ماه
• کانادا: میانگین ۵۶٬۸۰۰ دلار در سال
• استرالیا: حدود ۵۶٬۲۰۰ دلار در سال
• انگلستان: حدود ۴۳٬۵۰۰ دلار در سال

در کل، درآمد و فرصت‌های شغلی برای مهندسان شهرسازی در کشورهای توسعه‌یافته بیشتر و متنوع‌تر است.

دانشگاه هایی که رشته مهندسی شهرسازی دارند؟

تهران هنر اسلامی تبریز هنر تهران خوارزمی تهران فردوسی – مشهد شیراز بین المللی امام خمینی(ره) – قزوین هنر اصفهان مازندران – بابلسر گیلان – رشت یزد بجنورد سمنان غیرانتفاعی رسام – کرج مرکز آموزش عالی فنی و مهندسی بویین زهرا لرستان – خرم آباد خلیج فارس – بوشهر ارومیه کردستان – سنندج غیرانتفاعی صنعتی سجاد – مشهد بوعلی سینا – همدان (محل تحصیل کبودر آهنگ) سلمان فارسی – کازرون صنعتی جندی شاپور – دزفول .مرکز آموزش عالی لار

در همین زمینه بیشتر بخوانید: آشنایی با رشته مهندسی عمران

واحد های درسی رشته مهندسی شهرسازی

تعداد کل واحدهای درسی: 140 واحد
دروس عمومی: 21 واحد
دروس پایه: 32 واحد
دروس اصلی: 42 واحد
دروس تخصصی: 31 واحد
دروس اختیاری: 14 واحد

درس‌های مهندسی شهرسازی

دانشجویان این رشته با دروس مختلفی آشنا می‌شوند که پایه علمی و تخصصی آن‌ها را شکل می‌دهد. مهم‌ترین درس‌های مهندسی شهرسازی شامل موارد زیر هستند:

• طراحی و برنامه‌ریزی شهری
• سیستم‌های حمل‌ونقل
• تحلیل فضایی و نقشه‌برداری
• قوانین و مقررات شهری
• ارزیابی اثرات زیست‌محیطی پروژه‌های شهری

نظر دانشجوی رشته مهندسی شهرسازی

نریمان دهقان، دانشجوی رشته مهندسی شهرسازی دانشگاه هنر

این رشته هم اکنون در سطح جهانی دارای بازار کار فراوانی است و به علت نوپا بودن و هم‌چنین به علت آن که دارای زمینه‌های کاری متفاوت و متنوعی است، هنوز بازار کار آن اشباع نشده است. زمینه‌های کاری رشته مهندسی شهرسازی در ایران بسیار متفاوت و متنوع است. در بخش دولتی، در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، شهرداری‌ها، وزارت کشور، استانداری‌ها و سایر ارگان‌های وابسته به وزارت کشور، وزارت مسکن و شهرسازی و… و در بخش خصوصی، در شرکت‌های مهندسین مشاور شهرسازی، معماری، برنامه ریزی منطقه ای و … .

دانشجوی رشته ی شهرسازی باید اطلاعات عمومی خوبی داشته باشد و در دانشگاه نیز به این اطلاعات عمق و وسعت بیش‌تری ببخشد.

توانایی های لازم برای رشته مهندسی شهرسازی

دانشجویان رشته مهندسی شهرسازی باید قدرت تخیل، دید هندسی و درک خوبی از فضا داشته باشند و در طراحی بسیار توانمند باشند. آنها باید هم به مفاهیم هنری مثل طراحی و روانشناسی رنگ ها و هم به مفاهیم تکنیکی و اصول فنی کار مثل نقشه برداری و مدلسازی علاقمند باشند. همچنین باید در ریاضیات به خصوص آمار، زبان انگلیسی و استفاده از کامپیوتر قوی باشند.

سوالات متداول

۱. رشته مهندسی شهرسازی مناسب چه کسانی است؟

این رشته برای افرادی مناسب است که به برنامه‌ریزی شهری، طراحی فضاهای شهری، حل مسائل ترافیکی و توسعه پایدار علاقه دارند. داشتن مهارت‌های تحلیلی، خلاقیت، توانایی کار تیمی و آشنایی با نرم‌افزارهای تخصصی مانند AutoCAD و GIS نیز مزیت محسوب می‌شود.

۲. از چه رشته‌ای می‌توان مهندسی شهرسازی را انتخاب کرد؟

در ایران، این رشته از طریق ریاضی و فیزیک ارائه می‌شود. همچنین در برخی دانشگاه‌ها امکان ورود از رشته‌های فنی مرتبط مانند معماری و مهندسی عمران وجود دارد.

۳. کار مهندس شهرسازی چیست؟

مهندس شهرسازی در حوزه برنامه‌ریزی و توسعه شهری، طراحی فضاهای شهری، مدیریت حمل‌ونقل و مشاوره شهرسازی فعالیت می‌کند. او مسئول بهینه‌سازی شهرها، بهبود زیرساخت‌ها و افزایش کیفیت زندگی شهری است.

۴. آیا رشته مهندسی شهرسازی بدون کنکور هم پذیرش دارد؟

بله، در برخی دانشگاه‌های آزاد، غیرانتفاعی و پیام نور این رشته بدون کنکور و بر اساس سوابق تحصیلی ارائه می‌شود. شرایط پذیرش بسته به دانشگاه متغیر است.

منبع: سایت میوه زندگی

برای رزرو و ثبت نام جلسات مشاوره تحصیلی بارسا
( مشاوره تحصیلی تلفنی و حضوری ) با شماره ۲۲۶۷۷۹۱۷-۰۲۱ تماس بگیرید
یا عدد ۶۶ را به سامانه ۳۰۰۰۹۰۹۰۳۰ ارسال کنید.