اگر می‌خواهیم صبور باشیم، باید همیشه و همه جا، صبر پیشه کنیم و اگر نمیتوانیم اینطور عمل کنیم پس نمیتوان گفت آدمی صبور هستیم. در مقاله «8 تمرین موثر تا بیاموزیم چگونه صبور باشیم؟» به بررسی راههای تقویت صبر و بردباری خواهیم پرداخت.
تعریف صبر چیست؟
صبر در لغت به معنای حبس و باز داشتن است. هرگاه کسی خویشتن را از فعل اختیاری باز دارد، صبر کرده است.
صبر ، مقاومت آدمی در راه تکامل در برابر انگیزه‌های شر‌آفرین، فساد‌آفرین و انحطاط‌آفرین است.
صبر یعنی مقاومت و ایستادگی، مقاومت در برابر بلایا، درمیدان جنگ و در مصائب.
هوش هیجانی بالا میتواند به افزایش صبر کمک کند اما ، هوش هیجانی چیست ؟
هوش هیجانی مجموعه توانایی‌هایی است که به ما کمک می‌کنند هیجانات را در خود و دیگران، تشخیص داده و تنظیم کنیم.احساسات منبع قدرتمندی برای درک هستند. همانطور که نابینا بودن یا ناشنوا بودن می تواند تا حدی ناتوان کننده باشد، عدم شناخت احساسات نیز می تواند تا حد زیادی ناتوان کننده باشد.
در همین ابتدا پیشنهاد می‌شود، حتما ویدئوی زیر را در رابطه با صبر ببینید.
در چه مواقعی باید صبور بود؟
در برابر وظایف خود صبور باشیم:
همه افراد در زندگی وظایفی بر عهده دارند مانند وظایف نسبت به زندگی و خانواده، وظایف دینی و... .
قطعا رعایت وظایف کار آسانی نخواهد بود، پس باید در برابر وظایف قوی و صبور بوده تا به مقصد رسیم. اصلا همین صبر هم وسیله رسیدن به هدف است و هم اینکه هدف است. یعنی هم قرار است در نهایت صبور شویم و هم اینکه برای خوب بودن باید صبور باشیم چرا که هر چه در برابر وظایف صبور تر باشیم، در راه موفقیت نیز از سختی‌ها و استرس‌های کمتری رنج می‌کشیم.
موفقیــت‌های اخیــر تنها نشــان‌دهنده شروعی درخشان برای کتاب «ش» کو؟!ه است. این اثر توانسته توجه مخاطبان و منتقدان جهانی را به خود جلب کند و در مسیر جهانی‌شدن پیشرفت قابل‌توجهی داشته باشد.
در برابر حرف‌ها تاب بیاوریم و صبور باشیم:
خیلی وقت‌ها افراد دیگر و نزدیکانمان حرف‌هایی میزنند که از نظر ما خیلی خوشایند نیستند و خیلی دوستشان نداریم ولی باید بدانیم حرف حرف است! افراد معمولا خیلی مراقب حرف‌های خود نیستند و در اکثر مواقع سخنانی فکر نشده می‌گویند. اگر بتوانیم با این مسئله کنار بیاییم و ذهنمان آماده شنیدن بدی‌ها هم باشد، دیگر این حرف‌ها خیلی برایمان سنگین نخواهند بود.
آن چه که افراد در سنین کودکی از رابطه با والدینش یاد میگیرد بعداً به روابط مهم بزرگسالی اش منتقل خواهند شد. به عنوان مثال :"من یاد گرفتم که در مورد احساساتم در زندگی با والدینم سکوت کنم و اکنون در ازدواج، همسرم شکایت می کند که چرا از صحبت کردن در مورد احساساتم با او خودداری می کنم." بنابراین یکی از مهم ترین نکاتی که مهم است به آن توجه کنیم تفاوت صبور بودن و تحمل کردن است.
اینکه ما طبق الگوهای معیوب و ناکارای گذشته عمل کنیم و اسم آن را صبر بگذاریم درست نیست بلکه صبر به معنای توجه کردن به موقعیت و افزایش ظرفیت رونیمان برای پذیرش قسمت های غیر قابل تغییر و همزمان تلاش برای قسمت های قابل تغییر موضوع پیش آمده است.
اگر هم حرف ها باعث رنجش شما شدند و شما را ناراحت کردند بهتر است کمی کوتاه بیایید و صبر به خرج دهید، خیلی از مواقع صبوری کردن در این شرایط مانع بسیاری از درگیری‌ها می‌باشند. صبور بودن و صبوری کردن استرس و اضطراب شرایط محیطی را از بین می‌برد.
صبر و بخشش در موقعیت‌های سخت:
همیشه در زندگی کسانی هستند که خواسته یا ناخواسته با تو بدی خواهند کرد. ممکن است کاملا حق با شما باشد و این حق را دارید که در برابر ظلمی که به شما شده ایستادگی کنید، ولی صورت انسانی و منطقی‌تر آن این است که قلب ما آن قدر بزرگ باشد که بدی را با خوبی و خوشی جواب بدهیم.
صبور بودن در موقعیت‌های سخت زندگی این امکان را به شما می‌دهد تا بهترین تصمیم‌ها را بگیرید و در عین حال روابط آرام‌تر و بهتری با دیگران برقرار کنید و از سلامت عمومی بالا‌تری برخوردار باشید و از ناخوشی‌های استرس و اضطراب به دور باشید.
تصور کنید یک جلسه مهم کاری دارید، زود‌تر از همیشه از خانه خارج می‌شوید، در بین راه تصادفی رخ می‌دهد که منجر به ترافیکی سنگین می‌شود، این تجربه از جمله موقعیت‌هایی است که کنترلی بر آن ندارید. ممکن است دچار اضطراب شوید یا تمام مدت عصبانی باشید، به زمین و زمان بد و بیراه بگویید و مدام دستتان روی بوق باشد یا شاید خونسردی خود را حفظ کنید و بپذیرید که باید مدت زمانی صبر کنید تا ترافیک باز شود، تماسی بگیرید تا دیر رسیدن خودتان را اطلاع بدهید.
قطعا با صبر کردن و روش دوم روز خود را راحت‌تر سپری خواهید کرد.
مولفه‌های صبر را بشناسید:
اگر می‌خواهید به صبر دست پیدا کنید باید مولفه‌های صبر را بشناسید. یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مولفه‌های صبر ، اصل پذیرش است. باید با خود کنار بیایید و بپذیرید بسیاری از اتفاقات خارج از کنترل شما می‌باشد و کار زیادی از شما بر نمی‌آید. قطعا شرایط همیشه پایدار نیست و تغییر خواهد کرد و اتفاق‌هایی که شما را رنج می‌دهند پایان خواهند یافت و فقط مقطعی از زندگی شما را درگیر خواهند کرد.
بهتر است بدانید شما تنها نیستید و اتفاقات ناگوار برای هر فردی ممکن است رخ دهد و در این مواقع شما باید صبور باشید و تحمل به خرج دهید تا شرایط ناگوار بگذرند.
فواید صبر داشتن:
اگر فرد زود‌رنجی هستید و خیلی زود عصبی می‌شوید بهتر است به زندگی خود نگاه کنید و نعمت زندگی را غنیمت شمارید و ببینید شما به دنیا آمدید تا از آن استفاده کنید.
در حالی که تداوم یافتن اضطراب، تنش و عصبانیت مقدار زیادی از انرژی شما را هدر می‌دهد و شما را از اهدافتان دور می‌کند. برعکس این موضوع افراد عجول هستند که اغلب دچار تنش روانی می‌شوند. اگر شخصیت عجولی دارید لازم است رفتار خود را تغییر دهید تا به آرامش بیشتری دست یابید. تغییر رفتار‌های چندین ساله کمی سخت به نظر می‌رسند؛ با انجام تمرین‌هایی که در ادامه ذکر کرده‌ایم می‌توانید صبر را در خود افزایش دهید و صبور بودن را تقویت کنید.
احساسات به دلیل ویژگی‌های اطلاع‌رسانی، جهت دهی تمرکز ما و انرژی‌بخشی که دارند، همیشه ارزش شنیدن و توجه کردن را دارند. همه آنها به شکل های متفاوتی می گویند: "هوشیار باش، اتفاق مهمی در حال حاضر در زندگی تو در حال رخ دادن است، چیزی که ممکن است مستحق پاسخی از طرف تو باشد."
اگرچه احساسات متفاوت ، نه همیشه خوب هستند و نه همیشه بد و بستگی به موقعیتی دارد که فرد در آن قرار گرفته و کارایی ای که احساس می تواند در آن موقعیت داشته باشد، اما مردم تمایل دارند که احساسات را به خوب و بد همیشگی تقسیم کنند مثلا شادی را به عنوان یک احساس همیشه خوب و اضطراب یا خشم را به عنوان یک احساس همیشه بد در نظر می گیرند و زندگی و عملکرد خود را در راستای تلاش برای تجربه مداوم شادی و فرار از تجربه کردن خشم یا اضطراب پیش می برند .
علت پرخاشگری و بی‌صبری چیست؟
مهم است اگاه باشیم که ما هیجان کاملا مثبت و منفی نداریم و هر هیجانی در موقعیت های مختلف می تواند کارایی های متفاوتی داشته باشد. مثلا تجربه احساس خشم در مواقعی که بی عدالتی اتفاق افتاده می تواند منجر به این شود که فرد جدی تر و محکم تر(نه لزوما پرخاشگرایانه) رفتار کند و حق خودش را بگیرد پس خشم در این جا کارایی مثبتی داشته ولی تجربه احساس شادی در همین موقعیت ممکن است منجر به بی توجهی به اتفاقی که پیش آمده است و عدم تلاش برای دستیابی به حق خویشتن در آن موقعیت شود، بنابراین در این موقعیت کارایی خشم نسبت به شادی بیشتر و مفید تر خواهد بود ، ولی در یک مهمانی که هدف خوش گذرانی و تولید هیجان مثبت است تمرکز روی احساس شادی می تواند منجر به این شود که فرد تجربه ی بهتری در آن موقعیت داشته باشد.
عوامل موثر بر بی‌صبری و پرخاشگری را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد:
در دسته اول می‌توان گفت در موارد زیادی پرخاشگری و خشم نسبت به شخص مورد علاقه تجربه می‌شود. همچنین دوستان و آشنایان نزدیک نیز از عوامل خشم بوده‌اند.
در باب دسته دوم می‌توان گفت علت، حول ناکامی‌ها، نیاز‌ها و خواسته‌های فرد می‌چرخد که این عوامل عبارتند از:
جلوگیری از رفتار هدفمند
تحقیر شدن یا مورد تبعیض و یا بی‌مهری قرار گرفتن
مورد فریب‌کاری یا عهد شکنی قرار گرفتن
تحقیر شدن احساسات، ارزش‌ها یا اقتدار واقعی فرد از سوی دیگران
مورد بدرفتاری و بی‌توجهی قرار گرفتن از سوی افراد مهم
صدمه دیدن در نتیجه بی‌توجهی نسبت به خود
رفتار حاکی از بی‌توجهی دیگران
مورد تجاوز بدنی یا کلامی قرار گرفتن
قربانی شدن
چگونه صبور باشیم؟
خوب است بدانید می‌توانید خصلت صبور بودن را در خودتان تقویت کنید:
هرچند صبور بودن امر سختی می‌باشد، مخصوصا در دنیای پیشرفته امروز که شما می‌توانید به راحتی و بدون اندکی صبر با ارسال پیامی تمام خشم خود را به مخاطب خود انتقال دهید. اما اگر اراده کنید، با پشتکار لازم می‌توانید صبر کردن و صبور بودن را تمرین کنید. قبل از تمرین تجدید نظری در روابط خودتان داشته باشید و از افرادی که عینک بدبینی گذاشته‌اند دوری کنید تا بتوانید به زیبایی‌های اطراف خود توجه کنید.
برای افزایش صبر ، خود را برای موقعیت‌های سخت و دشوار آماده کنید:
بپذیرید زندگی پر از فراز و نشیب است و خیلی از مواقع ممکن است اوضاع بر وقف مراد شما نباشد و باید این موضوع را از صمیم قلب بپذیرید. قوی بودن به معنی افزایش سطح تحمل در هنگام رویارویی با مشکلات است و همین امر به شما کمک می‌کند هنگامی که با سختی‌ها و ناملایمات زندگی رو به رو می‌شوید، نه تنها آسیب نبینید بلکه به این موقعیت‌ها به عنوان عاملی برای رشد خود نگاه کنید.
نفس عمیق کشیدن را فراموش نکنید:
در زمان استرس، نظم تنفس به هم میریزد و نامرتب می‌شود؛ در نتیجه بدن شما اکسیژن کمتری دریافت می‌کند. تنفس عمیق پیامی به مغزتان می‌فرستد که باعث می‌شود سیستم پاراسمپاتیک که فعالیت‌های انسان را در زمان استراحت تنظیم می‌کند فعال شود در نتیجه استرس و خشم کاهش پیدا می‌کند. با همین یک تکنیک ساده می‌توانید در پنجاه درصد مواقع اوضاع را کنترل کنید.
عملکرد مختص به خود را کشف کنید:
هر فردی منحصر به فرد خود آرام می‌شود و راهنمای کلی برای همه یکسان نیست.
برای خودتان زمان بگذارید و به درون خود رجوع کنید و بررسی کنید چه چیزی یا چه فعالیتی باعث ایجاد آرامش درونی شما می‌شود و هر موقع مضطرب یا عصبانی شدید آن تکنیک را به کار ببرید. گوش دادن به موسیقی، ورزش کردن، نگاه کردن به عکس عزیزان، تجسم منظره‌ای زیبا و یا فعالیت منحصر به فرد شما هر کدام می‌توانند مانند دارویی آرامبخش برای شما عمل کنند.
پاشنه آشیل خود را پیدا کنید و قوی‌تر باشید:
زمانی که کنترل و صبر خود را از دست می‌دهید توجه کنید کدام اعضا و یا کدام قسمت از بدن شما بیشتر دچار اضطراب و استرس می‌شود.
در تمرین‌های مدیتیشن به آرام سازی عضلات این قسمت از بدنتان بیشتر بپردازید. سپس به ذهنتان رجوع کنید تا دریابید چه فکری این احساسات را در شما ایجاد کرده است و آیا واقع بینانه است یا خیر؟
از مسیر هدف خود لذت ببرید:
وقتی برای خود هدفی تعیین می‌کنید و تمام تلاش خود را می‌کنید به هر روشی به مقصد برسید، مسلما سختی‌های زیادی را متحمل می‌شوید که باعث می‌شود به مرور صبر و حوصله خود را از دست بدهید و حتی نیمه‌های راه ممکن است خسته شده و جا بزنید و همه چیز را رها کنید.
اما اگر برای خود هدف‌های کوچک در جهت رسیدن به هدف نهایی تعیین کنید، احتمال بیشتری وجود دارد تا به موفقیت دست پیدا کنید؛ در نتیجه مسیر هدف برایتان لذت بخش‌تر می‌شود. رسیدن به هدف به صبر و تحمل نیاز دارد پس به صورت تجربی می‌آموزید که صبور باشید چون یک شبه نمیتوان به همه آرزوها دست یافت.
همه انسان‌ها اشتباه می‌کنند:
هیچ انسانی کامل و بی‌نقص نیست و همه انسان‌ها دچار اشتباه می‌شوند. این را بپذیرید خود شما هم انسانی کامل و بی‌نقص نیستید، پس تمامی انسان‌ها هم مانند شما بی‌نقص و اشتباه نیستند، پس با آرامش بیشتری با خودتان و دیگران برخورد کنید که به صبور شدن شما کمک می‌کند و دیگران را به خاطر هر مسئله‌ای مورد سرزنش قرار نمی‌دهید.
برای خودتان زمان بگذارید:
مشکلات متعددی وجود دارد که ممکن است باعث شوند شما صبر و حوصله خود را از دست بدهید؛ مشکلات شغلی، تحصیلی، تربیت فرزندان، مراقبت از والدین پیر و... همه این عوامل سبب می‌شود که حس کنید گنجایش ظرفیت وجودی شما کمتر شده است. سعی کنید به صورت روزانه یا هفتگی، ساعاتی را با خودتان و برای سرگرمی‌ها و علایق خود اختصاص دهید. با مدیریت زمان می‌توانید به این اهداف دست یابید. برای خود تفریح کنید و به خود آرامش داده و ساعاتی از استرس و اضطراب‌ها به دور باشید.
نتیجه گیری
شناسایی عواملی که باعث می‌شود کاسه صبرتان لبریز شود اهمیت دارد؛ چون میتواند نقش پیشگیرانه داشته باشد .لازمه‌ی این امر داشتن شناخت کافی نسبت به خود است. زمانی که به شناخت کافی نسبت به خود دست یابید می‌توانید آرامش بیشتری را وارد زندگی خود کنید و از طرفی صبر خود را بالا ببرید.
کتاب تله شادمانی اثر راس هریس
دست از تقلا کردن بردار و زندگی کن
کتاب تله شادمانی روش‌های منحصر به فردی دربارۀ موضوع رضایتمندی از زندگی و شادمانی با کمک درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بیان می‌کند. مطالبی که ممکن است به آن علاقه داشته باشید