سالیان سال است فیلسوفان، شعرا، ترانه سرایان، رمان نویسان، هنرمندان و چهرههای معنوی موضوع عشق رمانتیک را بررسی کردهاند. در دوران مدرن، عشق رمانتیک در ادبیات، موسیقی، هنرهای تجسمی و فیلم تجلیل شده است و موضوع بحث بسیاری از تئاترها وگفت و گوهای تلویزیونی را فراهم آورده است. با این حال، به تازگی روانشناسی معاصر به بررسی و تحقیق در مورد عشق پرداخته است.
دور تا دور دنیا مردم عاشق میشوند، برای عشق آواز میخوانند، برای عشق میرقصند، در مورد عشق میسرایند و داستان مینویسند، در مورد عشق ، افسانه و اسطوره تعریف میکنند، برای عشق غصه میخورند، برای عشق زندگی میکنند، برای عشق میکشند و برای عشق کشته میشوند. در این مقاله قصد داریم در مورد عشق بگوییم که جزئی جداناشدنی از زندگی بیشتر انسانهاست. تا انتهای مقاله با ما همراه شوید تا بدانید در مغز عاشق چه میگذرد؟
در جنگلهای گواتمالا، معبدی وجود دارد که این معبد توسط بزرگترین پادشاه خورشید، از بزرگترین شهر، از بزرگترین تمدن آمریکایی مایاها ساخته شده است. اسم پادشاه جاساچال کاویل بود، وی در 80 سالگی از دنیا رفت و زیر این مقبره در سال 720 پس از میلاد مسیح به خاک سپرده شد. کتیبه نویسان مایایی ادعا کردند که او شدیدا عاشق همسرش بوده است بنابراین به احترام همسرش معبدی رو به روی معبد خودش ساخت، به واسطهی ویژگی منحصر به فرد این معبد هر سال در بهار و پاییز، خورشید از پشت معبدش طلوع میکند و معبد همسرش رو کاملا با سایهی معبد خودش میپوشاند و هنگامی که خورشید در بعد از ظهر از پشت معبد همسرش غروب میکند معبد خودش کاملا توسط سایهی معبد همسرش پوشیده میشود. بعد از 1300 سال، این دو عاشق هنوز از آرامگاهشان همدیگر را در آغوش میکشند.
پژوهشها در مورد عشق
انسان شناسان شواهد عشق را در 170 جامعه انسانی پیدا کردهاند. آنها هرگز نتوانستهاند جامعهای را پیدا کنند که در آن عشق وجود نداشته باشد. عشق رمانتیک تجربهای با معنا برای بسیاری از انسانهاست. عشق همانگونه که لذت عظیمی را به همراه دارد، میتواند رنج و درد بیکرانی را نیز به همراه داشته باشد.
با توجه به اهمیت عشق برای بسیاری از مردم، لازم است تا جای ممکن عشق را بشناسیم. از دیدگاه سنتی، عشق رمانتیک تجربهای احساسی است که این دیدگاه در سراسر جهان به ویژه در کشورها و جوامع غربی به وضوح قابل مشاهده است. ولی عشق همیشه یک تجربهی شاد نیست. در این زمینه مطالعهای توسط هلن فیشر روانشناس و پژوهشگر برجسته آمریکایی در زمینه عشق انجام شد. پرسشنامهای در اختیار دانشجویان کالج حاضر در پژوهش قرار داده شد و سوالات بسیاری در مورد عشق از آنها پرسیده شد، ولی دو تا از سوالهایی که بیشتر به چشم میآمد، این دو سوال بود: آیا تا به حال شده، کسی که خیلی دوستش داشتید شما را رد کند؟ آیا تا به حال شده، کسی که شما را خیلی دوست داشته رد کرده باشید؟ تقریبا 95 درصد از آقایان و خانم ها جواب بله به هر دو سوال داده بودند.
دوپامین عشق
در نتیجه هلن فیشر سالیان پیش تصمیم گرفت که نگاهی به فرآیندهای مغزی عاشق بیندازد و این حس جنون آمیز را بررسی کند. اولین بررسی او راجع به آدمهایی که عاشق همدیگر بودند در سطح وسیعی در رسانهها مورد پوشش قرار گرفت، آنها در یک قسمت کوچک، نزدیک ریشه مغز که به آن ventral tegmental میگویند، فعالیتهایی پیدا کردند، البته فقط در بعضی از سلولهای آن قسمت که به آنها "سلولهای A 10"میگویند. سلولهایی که در واقع سازنده دوپامین هستند. دوپامین ، یک تحریک کننده طبیعی است و در خیلی از قسمتهای مغز ترشح میشود. این قسمت VTA، قسمتی از سیستم پاداش دهی مغز است که در سطح خیلی پایینتری از پروسههای شناختی مغز حتی پایینتر از احساسات عمل میکند و مربوط به قسمتی است که به آن قسمت "هسته خزندگانی مغز" هم میگویند، که فعالیت این قسمت به نیاز، خواهش، تمنا، انگیزه، تمرکز و میل داشتن مربوط میشود. در واقع بخشی از مغز عاشق فعالیت از خود نشان میدهد که وقتی کسی تحت هجوم کوکایین قرار میگیرد، به فعالیت در میآید.
عشق کوکایین است
ولی عشق چیزی فراتر از نشئگی کوکائین است. حداقل این که نشئگی کوکائین از بین میرود ولی عشق یک وسواس فکری تمام عیار است. فرد عاشق قادر نیست جلوی فکر کردن خود راجع به معشوق را بگیرد چون یک نفر داخل مغزش جا خوش کرده است. مثل یک شعر قرن هشتم ژاپنی که گفته آرزو و اشتیاق من زمانی برای توقف نداشت عشق مهار نشدنی است و میتواند تبدیل به وسواس فکری شود وقتی کسی از طرف عشقش رد شود.
کارهای کوچکی که میتوانید انجام دهید تا رابطه ی عاطفی که دارید تکراری نشود :
- برای پارتنرتون صبح بخیر عاشقانه بفرستید
- چند ساعت با گوشی خاموش با هم وقت بگذرونید
- از پارتنرتون در مورد روزی که گذرا نده بپرسید و بهش خوب گوش بدید اگه راهکار خواست راهکاری برای مشکلش میتونید پیدا کنید
- یکی از هدف هایی که برای رابطتون دارید رو بهش نشون بدید
- پنج چیزی که در پارتنرتون دوست دارید را لیست کنید و براش بفرستید
- باهم قدم بزنید و دستای هم دیگه رو بگیرید
- برای پارتنرتون یک وعده غذایی درست کنید و برایش ببرید
- در مورد هدف هاتون با هم صحبت کنید و ازش مشورت بگیرید
- ترس هایی که در مورد رابطتون دارید رو بهش بگید و در موردش صحبت کنید
- با هم آشپزی کنید
- با هم سر قرار برید
- با هم کلاسی رو شرکت کنید
- با دوستاتون کنار هم وقت بگذرونید
- پارتنرتون رو لمس کنید ، بغل کنید و ببوسید
- با هم عکس بگیرید و ازش فیلم یادگاری بسازید
- سینما برید
- گاهی پارتنرتون رو با یک هدیه سورپرایز کنید
- اگه میتونین با هم کوهنوردی یا طبیعت گردی کنید .
موفقیــتهای اخیــر تنها نشــاندهنده شروعی درخشان برای کتاب «ش» کو؟!ه است. این اثر توانسته توجه مخاطبان و منتقدان جهانی را به خود جلب کند و در مسیر جهانیشدن پیشرفت قابلتوجهی داشته باشد.
فراموشی معشوق
هلن فیشر و لوثی براون که یک متخصص مغز شناسی برجسته است، اطلاعات اشخاصی را درست بعد از جدایی و رد شدن ازطرف فرد مورد علاقهشان و همچنین در شرایط روحی بد، داخل ماشین اسکن گذاشتند تا مغز آنها را بررسی کنند، آنها یک سری فعالیت در سه قسمت مغز پیدا کردند، از جمله فعالیتهایی در مغز که دقیقا همان قسمتی است که به عشق شدید مربوط میشود، چه معاملهی بدی میدانید، وقتی که جدایی بین دونفر پیش میآید، چیزی که فرد عاشق به شدت تمایل دارد پس از طرد شدن توسط معشوق انجام بدهد این است که بتواند فرد مورد نظر را فراموش کند و به زندگیاش مثل سابق ادامه دهد، ولی نه، اتفاقا خیلی سختتر و بیشتر عاشقش خواهد شد. همانطور که ترنس، شاعر رومی گفته "هرچقدر که امیدم کمتر است، عشقم داغتر است" در واقع، ما الان میدانیم که چه اتفاقی افتاده است، 2000 سال بعد از این شعر، ما میتوانیم دلیل این اتفاقات را درون مغز توضیح دهیم:
وقتی که فرد قادر نیست چیزی را که عمیقا میخواهد به دست بیاورد، بخش پاداش دهی مغز برای خواهش، انگیزه، تمنا و تمرکز فعالتر میشود، در مورد بحث ما ، آن چیز بزرگترین جایزه زندگیست: یک همسر و شریک مناسب.
ریسک در عشق
در قسمتهای دیگری از مغز عاشق هم فعالیتهایی صورت میگیرد در بخشی از مغز که مربوط است به محاسبه کردن سود و زیان. در حالی که فرد داخل ماشین اسکن دراز کشیده و در حال تماشای عکس عشق از دست رفتهاش میباشد، در حال سبک سنگین کردن با خودش است، این که چه اشتباهی از او سر زد که خراب شد. در واقع همان قسمت از مغز که مختص محاسبهی بردهها و باختههاست، یعنی "مرکز هسته accumbens". به عبارتی این قسمت از مغز، وقتی فعال میشود که کسی برای سود و زیانهای بزرگ تصمیم به انجام ریسک بزرگی میگیرد.
وابستگی در عشق
در نهایت، فعالیتهایی در مغز یافت شد که به وابستگی شدید به فرد دیگری مربوط می باشد. عجیب نیست که مردم در سرتاسر جهان از آن رنج میبرند و جنایتهای بر پایه احساسات، خیلی زیاد اتفاق میافتد. وقتی که کسی در عشق شکست می خورد، نه تنها در عشق غرق میشود، بلکه حس وابستگی شدیدی نسبت به آن فرد پیدا میکند علاوه بر این، بخش پاداش دهی مغز هم کار خودش را بدون وقفه انجام میدهد و فرد انرژی و تمرکز خیلی شدیدی را درون خودش حس میکند، انگیزه خیلی شدید و میل به ریسک کردن در همهچیز برای به دست آوردن بزرگترین جایزه زندگی.
وابستگی در عشق یکی از جنبههای پیچیده و عمیق روابط عاطفی است که به علل مختلفی برمیگردد. وابستگی به فرد دیگر میتواند منشأ احساسات مثبت و منفی باشد و تاثیر مهمی بر رفتار و تصمیمات فرد داشته باشد.
وابستگی شدید فرد ممکن است با احساسات عمیق عشق و انگیزه برای همبستگی و ارتباط نزدیک همراه باشد. اما به طور تعمقی، وابستگی زیاد به یک فرد میتواند منجر به از دست دادن هویت فردی، و اختلالات روانی مختلف مانند وابستگی انحصاری شود.
شناخت و درک این نکات میتواند کمک کننده باشد تا افراد به یک رابطه عاطفی سالم و متعادل دست یابند. احترام به خود و هویت فردی، تعادل در روابط، و توانایی برقراری روابط سالم با دیگران از جمله عواملی است که میتواند به کاهش وابستگی شدید و حفظ روابط سالم کمک کند. همچنین، مشاوره و پشتیبانی روانشناختی نیز میتواند به فرد کمک کند تا با احساسات و افکار خود درباره وابستگی عاطفی بهتر ارتباط برقرار کند و راهحلهای مناسب برای مدیریت آن را پیدا کند.
آیا عشق فقط یک محرک جنسی است؟
عشق یک محرک است، یک محرک اولیه و ابتدایی برای جفت یابی ولی یک محرک جنسی نیست. محرک جنسی طرف رو به سمت طیف مختلفی از شریکهای جنسی میکشاند ولی عشق انرژی جفتیابی انسان را فقط روی یک نفر متمرکز مینماید، حفظ کردن جفتیابی و شروع به جفتگیری با این فرد مختص و منحصر بفرد.
همچنین میتوان گفت عشق نوعی از اعتیاد است، اعتیادی کاملا عجیب و شگفتانگیز، تا وقتی که اوضاع خوب پیش میرود و یک اعتیاد کاملا سهمگین و ناگوار وقتی که اوضاع خراب است و خوب پیش نمیرود. عشق یک نیاز است، یک انگیزه، یک بیتعادلی مثل گرسنگی مثل تشنگی و از بین بردنش تقریبا غیر ممکن!!
و حقیقتا، همه شاخصهای اعتیاد را هم دارد. کاملا روی طرفش تمرکز میکند، بیوقفه به او فکر میکند، تمنا و خواهش نسبت به او پیدا میگردد، واقعیت تحریف میشود و برای بدست آوردن آن فرد حاضر به انجام ریسکهای بزرگی میشود و سه شاخصهی اصلی اعتیاد را هم دارد:
1.تاب و تحمل (لازمه که بیشتر فرد مورد علاقهاش را ببیند، بیشتر، بیشتر و بیشتر)
2.عقب نشینی
3.و دوباره در آخر عود کردن نیاز
توصیه میشود پادکست ازدواج سفید را بشنوید و سپس ادامه مقاله را مطالعه نمایید.
عشق در حیوانات
هیچ حیوانی روی این سیاره وجود ندارد که با هرکسی که پیش بیاید رابطه جنسی برقرار کند. خیلی پیر، خیلی جوان، خیلی کثیف، خیلی احمق هم که باشند، این کار را نمیکنند. مگر اینکه داخل یک قفس توی یک لابراتوار باشند و طبیعتاً هر حیوانی که میداند همه عمر را قرار است در یه جعبه کوچک بگذراند، روی این موضوع که با چه کسی، رابطه جنسی برقرار کند زیاد سخت گیری نمیکند ولی پژوهشگران در میان صدها حیوان بررسی انجام دادهاند که در همه جای دنیای وحش، حیوانها بر میگزینند. در واقع رفتارشناسان جانوران، این قضیه را تایید میکنند. آنها در مورد رفتار برگزینندگی حیوانات بیشتر از هشت کلمه رو نام میبرند: جماع انتخابی، انتخاب جفت، انتخاب همسر و انتخاب جنسی.
در واقع، سه مقاله آکادمیک هست که در آنها به این علاقه و جاذبه که ممکن است فقط برای یک ثانیه طول بکشد پرداختهاند ولی یک علاقه و کشش صریح و قطعی است و همچنین دقیقا همان قسمت از مغز (قسمت سیستم پاداش دهی یا مواد شیمیایی که از طریق بخش پاداش دهی فعال میشوند.) درگیر هستند. در واقع جذب و علاقه حیوانات میتواند آنی و لحظهای باشد به این صورت که شما میتوانید ببینید که یک فیل بصورت آنی و لحظهای بطرف یک فیل دیگر میرود و در واقع بنیان و اساس چیزیست که به آن "عشق در نگاه اول" میگوییم.
مطالبی که ممکن است به آن علاقه داشته باشید