چرا برخی از افراد از کمبود اعتماد به نفس رنج می‌برند در حالی که برخی دیگر به خود اطمینان دارند و به اینکه چه کسی هستند و چه می‌کنند مطمئن هستند؟ ممکن است شخصی با اعتماد به نفس پایین به احتمال زیاد پاسخ دهد که لیاقت اعتماد به نفس را ندارد زیرا هیچ چیز ارزشمندی را در خود مشاهده نمی‌کند. با این حال، این یک باور غلط است که ناشی از عدم اعتماد به نفس است.
در این مقاله با ما همراه باشید تا دلایل کمبود اعتماد به نفس را بشناسید و با راه‌های درمان آن آشنا شوید.
تعریف اعتماد به نفس چیست؟
اعتماد به نفس به معنی باور خویشتن است، اعتماد به اینکه فرد میتواند با چالش‌ها و سختیهای زندگی مقابله نماید و آنها را به موفقیت تبدیل کند. داشتن اعتماد به نفس نیازمند درک واقع بینانه از توانمندی‌ها و احساس امنیت در نتیجه کسب این دانش است.
اعتماد به نفس یک ویژگی ذاتی و ثابت نبوده و اکتسابی است که می‌توان آن را در طول زمان به دست آورد و بهبود بخشید.
اعتماد به نفس اجتماعی را می‌توان با تمرین در محیط‌های اجتماعی ایجاد کرد. هنگامی که افراد دچار شک و تردید نسبت به خود می‌شوند، اضطراب و استرس سراسر وجود آنها را در بر میگیرد. یکی از راه‌های بسیار عملی در این مواقع قرار دادن خود در موقعيت خاصی كه از آن واهمه داریم و عادت کردن به آن، میباشد که میتواند به ما اطمینان دهد که واقعاً هیچ اتفاق بدی نخواهد افتاد و فعالیت با تمرین آسان‌تر می‌شود.
خارج از یک زمینه اجتماعی، می‌توان از دستاوردهای شخصی و حرفه‌ای احساس اعتماد به نفس به دست آورد. رسیدن به اهداف میتواند این باور را ایجاد کند که فرد شایسته و تواناست.
دلایل اصلی کمبود اعتماد به نفس کدام اند؟
در داشتن اعتماد به نفس پایین نمی‌توان دنبال مقصر گشت. این نتیجه شرایط بیرونی و یا الگوهای فکری معیوب است که آنها را واقعی قلمداد ميكند.
اعتماد به نفس پایین زمانی اتفاق می‌افتد که نیازهای فرد برآورده نشود.
انسان نیازهای اساسی دارد که هم برای بقا و هم برای شکوفایی باید برآورده شود. آبراهام مازلو، روان‌شناس، نظریه‌ای را ارائه کرد که ادعا می‌کند افراد با نیازهای اساسی خاصی برانگیخته می‌شوند، نیازهایی که بر روی یکدیگر بنا می‌شوند. یک مجموعه بلوکی را تصور کنید که قصد دارید از آن برای ساختن یک خانه مدل استفاده کنید. تا زمانی که دیوارهایی در زیر سقف وجود نداشته باشد، نمی‌توانید آن را روی سقف قرار دهید. نیازهای مازلو اینگونه است. قبل از اینکه روی لایه‌های بالاتر کار کنید، باید لایه‌های پایینی نیازها را برآورده کنید.
مازلو از اصطلاح "عزت" برای در بر گرفتن هر چیزی که در عزت نفس، خودکارآمدی و اعتماد به نفس گنجانده شده است استفاده می‌کند - همه مفاهیم مرتبط هستند اما کمی متفاوت می‌باشند. عزت نفس، اعتماد به نفس، نسبتاً بالاترین هرم هستند. اگر نیازهای اساسی برآورده نشود، کسب اعتماد به نفس بسیار دشوار است.
به گفته مازلو، قبل از برآورده شدن نیاز به رضایت درونی، باید نیازهای زیر برآورده شوند:
نیازهای فیزیولوژیکی مانند غذا و خواب
نیازهای ایمنی مانند سرپناه امن، نظم و ثبات
نیازهای عشق و تعلق مانند ارتباط انسانی، صمیمیت و دوستی
اگر هر یک از این نیازهای اساسی برآورده نشود، احتمالاً اعتماد به نفس وجود ندارد. تأثیرات بیرونی میتواند باعث عدم اعتماد به نفس شود. اغلب، اعتماد به نفس پایین از طریق تجربیات و تعامل با دیگران، گاهی اوقات از سنین پایین آموخته می‌شود. وقتی فردی در هر سنی با این موقعیت‌ها مواجه می‌شود، اعتماد به نفس ممکن است کاهش یابد:
قرار گرفتن در معرض آزار و اذیت همسالان، سرپرستان محل کار و غیره.
درگیر شدن در روابط سمی یا توهین آمیز
زندگی در شرایط سخت (فقر، بیماری، طلاق، تک فرزندی، بیکاری و ...)
افکار و تمرکز روی آنها میتواند باعث کاهش اعتماد به نفس شود. موقعیت‌های فوق خارج از کنترل فرد هستند (البته او میتواند برای بهبود وضعیت خود اقدام کند، اما خود افراد و رویدادها تحت کنترل او نیستند). ممکن است نیازها برآورده شوند و تأثیرات خارجی مثبت باشد و همچنان اعتماد به نفس پایینی داشته باشد. هیچ کسی به او نمی‌گوید که بی ارزش است، اما او اعتماد به نفس کمی دارد
کمبود اعتماد به نفس ناشی از نیازهای اساسی برآورده نشده، عوامل خارجی خارج از کنترل فرد و یا افکار معیوب است. عدم اعتماد به نفس میتواند باعث احساس شرم، افسردگی و اضطراب شود و میتواند عاملی برای اختلالات شخصیتی مانند اختلال شخصیت خودشیفته و اختلال شخصیت مرزی باشد.
مهم است که بدانید ارزش شما ذاتی است. هیچ یک از دلایل کمبود عزت نفس بخشی از وجود شما در هسته شما نیست، به این معنی که می‌توانید آنها را حل کنید و عزت نفس به دست آورید.
۵ مرحله عملی در درمان کمبود اعتماد به نفس
همه شما اکثر اوقات در مورد چگونگی زندگی بهتر فکر می‌کنید. اگر به دنبال راحتی، اثربخشی یا موفقیت در اهداف هستید، استفاده از لیست کارهای انجام شده را در نظر بگیرید. حتی اگر حافظه خوبی دارید، ذهن شما همیشه میتواند از کمک کوچکی برای نگه داشتن هر کاری که باید انجام دهید استفاده کند.
نوشتن کارها بر روی کاغذ به این معنی است که شما مجبور نیستید انرژی خود را صرف یادآوری بخش‌هایی از جزئیات کوچک کنید. در عوض، می‌توانید با اطمینان پروژه‌ها و اهداف روزانه را با کمترین تلاش انجام دهید. به این ترتیب، انرژی خود را برای چیزهای بزرگ، آن‌هایی که واقعا مهم هستند، ذخیره می‌کنید.
با گذشت زمان، همانطور که از لیست کارهای روزانه برای دستاوردهای روزانه استفاده می‌کنید، متوجه افزایش اعتماد به نفس خود خواهید شد. منطقی است که اگر در یک روز دستاورد بیشتری داشته باشید، احساس بهتری نسبت به خودتان خواهید داشت.
این سیستم ساده و موثر را امتحان کنید:
یک دفترچه یادداشت مخصوص بخرید. «فهرست کارهای انجام شده» را در جلوی آن با حروف بزرگ بنویسید.
به خودتان تعهد بدهید. همیشه از دفترچه یادداشت خود به عنوان لیست کارهای خود استفاده کنید. از نوشتن لیست‌های خود بر روی کاغذهای خرد شده در اینجا و آنجا خودداری کنید. نام خود را روی دفترچه یادداشت بنویسید. لیست کارهای شما کلید موفقیت شما در هر کاری است که انجام می‌دهید. هیچ چیز مانند دانستن اینکه در نهایت به تک تک اهداف خواهید رسید، در شما اعتماد به نفس ایجاد نمی‌کند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که وظایفی که باید تکمیل شوند و اهدافی که باید برآورده شوند را یادداشت کنید. سپس آنها را انجام دهید!
از همین امروز شروع به استفاده از لیست کارهای خود کنید. دفترچه یادداشت را باز کنید و در صفحه اول لیست تمام کارهایی را که می‌خواهید انجام دهید بنویسید. نگران پروژه‌های بزرگ در مقابل کارهای کوچک نباشید. مهم نیست که چند صفحه طول می‌کشد.
بعد از اتمام کارهایتان جشن بگیرید. وقتی کاری را تمام کردید، آن را از لیست خط بزنید. همانطور که یاد می‌گیرید به لیست کارهای خود وابسته باشید، متوجه خواهید شد که کمتر نگران انجام وظایف خود هستید. وقتی یاد می‌گیرید که به لیست‌تان متعهد باشید، می‌بینید که با اتمام آنها اعتماد به نفس شما افزایش می‌یابد. بعلاوه، خط کشیدن وظایف تکمیل شده باعث ایجاد احساس موفقیت می‌شود.
صفحات قدیمی را پاره کنید. در نهایت، صفحاتی خواهید داشت که در آن همه کارها تکمیل و خط کشیده شده است.
جمع بندی:
پس فراموش نکنید یک لیست ساده از کارهایی که باید انجام دهید اعتماد به نفس شما را به طرق مختلف تقویت می‌کند. از اینکه از قبل برنامه ریزی کرده‌اید و وظایف خود را انجام داده‌اید، افتخار خواهید کرد. به علاوه، تمام کردن هر کار و خلاص شدن از شر یک صفحه کامل از کارهای تکمیل شده، اعتماد به نفس شما را به شدت افزایش می‌دهد.
نوشتن آنچه می‌خواهید انجام دهید میتواند بخشی جدایی ناپذیر از یک زندگی سازمان یافته، موثر و مطمئن باشد. با استفاده از لیست کارهای انجام شده، امروز و هر روز را با خوش بینی و اعتماد به نفس بیشتری شروع کنید.
دوره هشتاد ساعته غیرحضوری در ۸ ترم | شکوفایی
این دوره مبتنی بر روانشناسی مثبت‌نگر و بر اساس آموزه‌های رئیس سابق انجمن روانشناسی آمریکا و پدر روانشناسی مثبت‌نگر (دکتر مارتین سلیگمن) میباشد و اکثر درس‌های آن توسط پژوهش‌های فرا تحلیل و دانشگاهی به اثبات رسیده است. مطالبی که ممکن است به آن علاقه داشته باشید