معرفی رشته بیوتکنولوژی: بیوتکنولوژی یکی از علوم استراتژیک و غالب در کشورهای پیشرفته دنیاست و در کشوری مثل ایران که می خواهد خود را از وابستگی مطلق به نفت و درآمد آن برهاند، این رشته یکی از جایگزین های بسیار مناسب به شمار می رود.
فهرست مقاله
تعریف رشته بیوتکنولوژی
کار کارشناس رشته بیوتکنولوژی چیست؟
مقاطع تحصیلی رشته بیوتکنولوژی
گرایش های رشته بیوتکنولوژی
فرصت های شغلی رشته بیوتکنولوژی
کدام دانشگاه ها رشته بیوتکنولوژی دارند؟
نرخ درآمد فارغ التحصیلان رشته بیوتکنولوژی در ایران:
بازار کار و آینده شغلی رشته بیوتکنولوژی در دنیا:
درآمد و حقوق رشته بیوتکنولوژی در دنیا
واحد های درسی رشته بیوتکنولوژی
نظر دانشجوی رشته بیوتکنولوژی
توانایی های لازم برای رشته بیوتکنولوژی
کارنامه قبولی رشته بیوتکنولوژی
ما در انتهای مقاله درآمد رشته بیوتکنولوژی و بازار کار رشته بیوتکنولوژی را به طور دقیق بررسی کرده ایم.
تعریف رشته بیوتکنولوژی
بیوتکنولوژی، یکی از شاخه‌های علم زیست شناسی است که بر پایه «استفاده صنعتی از روش‌ها و سوژه‌های زیستی» استوار است. رشته زیست فناوری، در حال حاضر، از طریق آزمون سراسری، در دو مقطع کارشناسی و دکتری تخصصی پیوسته، دانشجو می‌پذیرد. این رشته، سرشار از درس‌های حفظی و محاسباتی است که بیشتر آنها با زیست و شیمی مرتبط هستند و با دنیایی از اصطلاحات علمی و اسامی تخصصی سر و کار دارد که ورود به آن، نیازمند داشتن مهارت کافی در زبان انگلیسی است
کار کارشناس رشته بیوتکنولوژی چیست؟
مسئولیت کارشناس رشته بیوتکنولوژی: طراحی و تولید داروها، واکسن ها، سرم ها و آنتیبادی ها با اهداف درمانی، طراحی واحدهای تولید آنزیمو پروتئین هایی که در مقیاس صنعتی در پزشکی، محیط زیست، کشاورزی و بهداشت مواد غذایی کاربرد دارند، می باشد. تولید داروهای نو ترکیب، طراحی و توسعه بافت و اندامک ها برای استفاده بیماران، توسعه روش های بیوانفورماتیک جهت مطالعه، یافتن قواعد حاکم بر سیستم های زیستی و توسعه روش های درمانی مبتنی بر بیوتکنولوژی برای استفاده در مورد سیستم های عصبی بیماران دارای ضایعات از دیگر وظایف و مسئولیت های کارشناس رشته بیوتکنولوژی می باشد.
مقاطع تحصیلی رشته بیوتکنولوژی
رشته بیوتکنولوژی تا مقطع دکتری ادامه دارد.
گرایش های رشته بیوتکنولوژی
بیوتکنولوژی گیاهی
بیوتكنولوژی گیاهی، كاربردهای حال و آینده مهندسی مواد خام حاصل از گیاهان است كه شامل: عملكرد محصولات، تغییر تركیب محصول (اسیدهای چرب، پلی ساكاریدها، پروتیین‌ها، طعم، رنگ، و …) بهبود تركیب تغذیه‌ای، تبیین ژنهای جدید (پروتیین‌ها، سیستم تثبیت نیتروژن) بهبود قابلیت نگهداری (انبارداری، عمر نگهداری) كاهش مراحل فرایند، بهبود مقاومت، برطرف كردن مواد نامطلوب، تبدیل جریانات زاید فرایند می‌باشند.
بیوتکنولوژی فراورش زیستی (Bio-remediation)
این گرایش به طراحی انواع رآکتورهای زیستی در مقیاس کوچک تا صنعتی می‌پردازد. روند تولید و استخراج آنزیم‌ها و متابولیت‌های صنعتی و دارویی، از جمله مباحث این گرایش هستند. رآکتورهای زیستی از قطعات مختلفی تشکیل می‌شوند که شرایط بسیار دقیقی برای رشد میکروب‌ها و متابولیت‌های خاص فراهم میکنند. امروزه برای نتیجه‌گیری بهتر و جلوگیری از هدر رفت زمان، به‌جای کشت سلول توسط کاربر که امکان آلوده شدن محیط کشت و از بین رفتن سلول‌ها وجود دارد؛ از انواع رآکتورهای زیستی استفاده می‌شود.
بیوتکنولوژی مولکولی
به کارگیری ابزارهای مهندسی ژنتیک و مهندسی پروتئین، به منظور تولید آنتی بادی‌‌های منوکلونال، غشا و حسگرهای زیستی، بخش عمده مباحث این گرایش را به خود اختصاص می‌دهند. زیست شناسی مولکولی مطالعه مولکول‌های درون سلولی است و بیوتکنولوژی برای تولید محصولات مفید مانند داروها از نحوه عملکرد سیستم های بیولوژیکی استفاده می‌کند. فارغ‌التحصیلان ارشد رشته بیوتکنولوژی مولکولی میتوانند به عنوان محقق در بیمارستان‌ها، کارشناس فنی در آزمایشگاه‌ها به خصوص در آزمایشگاه‌های صنایع غذایی و کارشناس فروش محصولات دارویی مشغول به کار شوند.
بیوتکنولوژی حیوانی
مطالعه در بخش بیوتكنولوژی حیوانی نیز اهدافی دارد كه شامل بالابردن میزان به طور مثال شیر و گوشت حیوانات، بهبود مقاومت (بیماری)، گوشت و شیر مناسب (شیر بدون لاكتوز یا كم چربی و تركیب پروتیین گوشت).
بیوتکنولوژی محیطی
استخراج معادن به روش‌های زیستی، تصفیه پساب‌ها و رفع آلایندههای خطرناک و جامد، رفع آلودگی دریاها و بازسازی زیستی محیط، مباحث عمده این گرایش، به شمار می‌روند. بیوتکنولوژیست‌های زیست محیطی میکروب‌های مناسب را برای اصلاح یک منطقه خاص و آلایندههای منحصر به فرد آن شناسایی، استفاده و توسعه می‌دهند. خاک آلوده ممکن است در محل اصلاح شود، یا در ظروف قرار داده شود و برای اصلاح به منطقه دیگری حمل می‌شود.
بیوتکنولوژی غذایی
كاربرد بیوتكنولوژی در صنایع غذایی مشاركت بین چند رشته علمی متفاوت از قبیل بیولوژی سلولی ژنتیك میكروبیولوژی، بیولوژی مولكولی، بیوشیمی، مهندسی شیمی و اقتصاد را می طلبد.
فرصت های شغلی رشته بیوتکنولوژی
آینده شغلی رشته بیوتکنولوژی: رشته بیوتکنولوژی یک رشته تحصیلی جدید می باشد و بی شک مدتی زمان می برد تا فارغ التحصیلان این رشته جایگاه واقعی خود را پیدا کنند. در حال حاضر عده ای از دانشجویان دوره دکترای رشته میکروبیولوژی که در زمینه بیوتکنولوژی میکروبی مطالعه می کنند، بر روی آب های شور کشور، مثل دریاچه ارومیه که امکان رشد موجودات در آن پیچیده و مشکل است تحقیق می کنند تا با بهره گیری از تکنیک های رشته بیوتکنولوژی ، محیطی مناسب برای رشد موجودات دریایی فراهم کنند. همچنین فارغ التحصیلان رشته ی بیوتکنولوژی می توانند به عنوان مدیر و متخصص و هدایت امور فنی خطوط تولید و مزارع و آزمایشگاه ها مشغول به فعالیت شوند.
حذف آلایندههای زیستی از پساب کارخانه‌ها
تولید سوخت‌های زیستی
بازیافت به روش زیستی
تولید آنزیم یا هر پروتئین دیگر برای مصارف دارویی/کشاورزی/صنعتی
تولید گیاهان مقاوم به انواع تنش‌های شوری/آفات/علف‌کش‌ها
توسعه سویه‌های صنعتی
افزایش سطح تولید فراورده‌های مختلف در ارتباط با محصولات کشاورزی/دامی/میکروبی
اشتغال در واحدهای آموزشی ، به منظور تدریس و تربیت نیروهای توانمند در زمینه بیوتکنولوژی
اشتغال در مراکز تحقیقاتی و پژوهشی ، به منظور کشف ابعاد جدیدی از این رشته
اشتغال در واحدهای صنعتی مرتبط با زیست فناوری و فرآیندهای حفظ محیط زیست
اشتغال در زمینه دارویی و کشف و تولید انواع دارو ، واکسن ، سرم و …
توسعه روش های درمان مبتنی بر سلول های بنیادی
مقاوم ساختن گیاهان به بیماری و آفت از طریق روش های جدید
تصفیه پساب ، خاک و هوای آلوده توسط روش های جدید و هم چنین حذف آلاینده از محیط زیست
تولید پروتئین ها و محصولات میکروبی با ارزش اقتصادی بالا
کدام دانشگاه ها رشته بیوتکنولوژی دارند؟
درحال حاضر رشته بیوتکنولوژی فقط در دانشگاه تهران به صورت دکترای پیوسته ارائه می شود.
.jpg "دوره مجازی مدیریت آزمون")
نرخ درآمد فارغ التحصیلان رشته بیوتکنولوژی در ایران:
با توجه به این که ایران در سال های اخیر ، در زمینه زیست فناوری ، توانسته جایگاه خوبی کسب کند و از میزان وابستگی در زمینه های مختلف دارویی ، غذایی ، صنعت و غیره ، به سایر کشورها بکاهد و هم چنین با توجه به تنوع و گستردگی کاربرد بیوتکنولوژی ، در تمام ابعاد زندگی انسان ، برآورد می شود که تا چند سال آینده ایران 3 درصد بازار زیست فناوری را از آن خود کند. پیش بینی می شود نرخ درآمد حاصل از رشته مذکور نیز معادل با درآمد حاصل از نفت باشد. بنابراین نرخ درآمد برای افراد متخصص در زمینه زیست فناوری رو به بهبود خواهد بود. با وجود نیاز زیاد صنعت دارویی و غذایی و سار صنایع به علم بیوتکنولوژی، متاسفانه هنوز رشته بیوتکنولوژی جایگاه واقعی خود را در کشورمان نیافته است. با توجه به اینکه این رشته در کنار دانش زیاد نیاز به تجهیزات آزمایشگاهی گران قیمتی دارد، لذا هنوز بصورت کامل در کشور مورد استفاده قرار نمیگیرد و بیشتر محدود به پروژه های تحقیقاتی شده است. اما با این حال برخی از کارخانجات صنایع غذایی و دارویی برای تکمیل تیم توسعه و تحقیق خود نیاز به فارغ التحصیلان رشته بیوتکنولوژی دارند. در کنار کار در پژوهشگاهها و صنایع فارغ التحصیلان رشته بیوتکنولوژی می توانند به عنوان هیئت علمی در دانشگاهها مشغول شوند و کار تحقیق و پژوهش خود را انجام دهند. همان طور که در بالا گفته شد این افراد اغلب در آزمایشگاه ها و تحقیقات پژوهشی کار می کنند. میزان درآمد فارغ التحصیلان بیوتکنولوژی به نوع تحقیق و کاری و زمانی که روی آن کار می گذارند بستگی دارد. به طور میانگین میزان حقوق دریافتی یوتکنولوژیست 12 میلیون تومان است.
بازار کار و آینده شغلی رشته بیوتکنولوژی در دنیا:
رشته بیوتکنولوژی یک رشته بسیار خوب با موقعیت های شغلی مناسب است. فارغ التحصیلان این رشته به علت مطالعه بسیاری از مباحث می توانند در طیف گسترده این از مشاغل مشغول به کار شوند. کشورهایی مانند ایالات متحده، آلمان، فرانسه، سنگاپور، سوئیس، ژاپن، ایتالیا، انگلستان، اسپانیا، کانادا از بهترین کشورها برای مشاغل این حوزه است. در آینده فرصت های شغلی خوبی برای این رشته به وجود می آید.
درآمد و حقوق رشته بیوتکنولوژی در دنیا
شما با مراجعه به سایت payscale می توانید حقوق مشاغل این حوزه را در هر کشوری که مدنظر شما باشد، مشاهده کنید.
زمینه کاری | درآمد |
دانشمند تحقیقات بیوتکنولوژی | 87418 دلار |
مدیریت محصول | 143402 دلار |
مهندس زیست پزشکی | 91410 دلار |
متخصص بیوشیمی و بیوفیزیک | 94490 دلار |
متخصص تولید بیومارک | 83017 دلار |
دانشمند پزشکی | 88790 دلار |
میکروب شناس | 75650 دلار |
واحد های درسی رشته بیوتکنولوژی
تعداد کل واحدهای درسی: 127 واحد
دروس عمومی: 18 واحد
دروس اصلی تخصصی: 98 واحد
دروس اختیاری تخصصی: 11 واحد
دانشجوی رشته بیوتکنولوژی موظف است علاوه بر این 127 واحد، 12 واحد نیز از سایر دروسی که دانشگاه تهران ارائه می کند، با تأیید گروه آموزشی اخذ کند.
نظر دانشجوی رشته بیوتکنولوژی
لیدا علی اکبری، دانشجوی رشته بیوتکنولوژی
این رشته در کشور ما از سال 1378 در دانشکده علوم دانشگاه تهران در مقطع دکترای پیوسته ارائه می شود. رشته بیوتکنولوژی از سه مرحله کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تشکیل شده است که دانشجویان در مرحله کارشناسی پس از گذراندن موفقیت‌آمیز 132 واحد، شامل دروس مشترک معرفتی - نظری، علوم پایه، پزشکی، مهندسی و مبانی بیوتکنولوژی، به اضافه آموختن زبان انگلیسی در حد 550 نمره تافل و آشنایی کامل با یک زبان برنامه نویسی کامپیوتر، و در صورتی که معدل آنها در هر نیمسال تحصیلی کمتر از 15 نباشد، می توانند وارد مرحله دوم، یعنی مقطع کارشناسی ارشد شوند.
در مقطع کارشناسی ارشد رشته بیوتکنولوژی ، دانشجویان یکی از 6 گرایش بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی محیطی و دریایی، بیوتکنولوژی مولکولی، فرآورش زیستی و بیوتکنولوژی کشاورزی (گیاهی) را انتخاب کرده و بعد از گذراندن 48 واحد در یکی از گرایش های تخصصی و انجام معادل 6 واحد پژوهش های انفرادی و ارائه 2 واحد سمینار، از مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل می شوند. در این مرحله در صورتی که میانگین نمرات دروس مقطع کارشناسی ارشد آن ها حداقل 16 باشد، می توانند در امتحان جامع شرکت کنند و در صورت موفقیت در این امتحان، وارد مرحله دکترای تخصصی (Ph.D) شده و رسما برای ثبت پایان نامه دکتری اقدام کنند. به عبارت دیگر دانشجویان رشته بیوتکنولوژی نیز برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد و دکتری باید شرایط لازم را داشته باشند؛ یعنی باید میانگین معدل بالایی داشته و در آزمون جامع موفق شوند. اما در یک آزمون رقابتی شرکت نمی کنند.
در این میان دانشجویان گرایش بیوتکنولوژی میکروبی، در زمینه بیوتکنولوژی غذایی و دارویی، تولید آنزیم ها، پروتئین ها، پلی ساکاری ها، قارچ ها و مخمرها اطلاعات لازم را به دست می‌آورند.
گرایش بیوتکنولوژی پزشکی نیز در زمینه ژنتیک پزشکی، تشخیص بیماری های عفونی، ارثی و سرطانی، تعیین نقشه ژنی و درمان های مولکولی، کاربرد بیوتکنولوژی در پزشکی قانونی، تولید فرآورده های نوترکیب و واکسن ها و مواد تشخیصی است.
گرایش بیوتکنولوژی محیطی و دریایی به استخراج معادن از طریق بیولوژیک، تصفیه فاضلاب ها و آلاینده های خطرناک و جامد، رفع آلودگی دریاها و بازسازی بیولوژیکی محیط می‌پردازد.
گرایش بیوتکنولوژی مولکولی شامل مهندسی ژنتیک، مهندسی پروتئین، تولید آنتی بادی های منوکلونال، غشاء و سنسورهای بیولوژیک و انجام تحقیقات بنیادی بیوتکنولوژی می شود.
گرایش فرآورش زیستی (مهندسی فرآیندهای زیستی) به طراحی راکتورهای بیوشیمیایی، تکنولوژی فراورش مواد غذایی، آنزیم ها و داروها می پردازد.
و بالاخره گرایش بیوتکنولوژی گیاهی (کشاورزی) به کشت سلول و بافت گیاهی، تعیین نقشه ژنی گیاهی، مهندسی ژنتیک گیاهی، تولید بذر و نهال مقاوم دربرابر شرایط نامناسب محیط، بیماری های متداول و حشرات و آفات عمده، تولید کودهای زیستی و آنزیم ها و هورمون ها با منشاء گیاهی می پردازد.
توانایی های لازم برای رشته بیوتکنولوژی
دانشجویانی که از نظر بهره هوشی، قدرت درک و استدلال، توان نوآوری و خلاقیت، خودآموزی و استفاده مناسب از وقت دارای توانمندی بوده و هم چنین علاقه و انگیزه شدیدی به یادگیری داشته باشند، می توانند وارد رشته بیوتکنولوژی شوند و در آن به موفقیت برسند.
کارنامه قبولی رشته بیوتکنولوژی
کارنامه قبولی دانشجوی رشته بیوتکنولوژی دانشگاه تهران
برای رزرو و ثبت نام جلسات مشاوره تحصیلی بارسا
( مشاوره تحصیلی تلفنی و حضوری ) با شماره ۲۲۶۷۷۹۱۷-۰۲۱ تماس بگیرید
یا عدد ۶۶ را به سامانه ۳۰۰۰۹۰۹۰۳۰ ارسال کنید.