معرفی رشته مهندسی مکانیک: بازار کار گرایش‌ها و آینده شغلی

فهرست مقاله

• رشته مهندسی مکانیک چیست
• وظیفه مهندس مکانیک چیست؟
• مقاطع تحصیلی رشته مهندسی مکانیک
• گرایش‌های رشته مهندسی مکانیک
• آینده شغلی رشته مکانیک
• فرصت های شغلی رشته مهندسی مکانیک
• کدام دانشگاه ها رشته مهندسی مکانیک دارند؟
• دروس پایه و تخصصی مهندسی مکانیک
• واحد های درسی در رشته مهندسی مکانیک
• توانایی‌ها و مهارت‌های مورد نیاز برای رشته مهندسی مکانیک
• نظر دانشجوی رشته مهندسی مکانیک

رشته مهندسی مکانیک چیست؟ این سؤال بسیاری از دانش‌آموزان و حتی خانواده‌هاست. مهندسی مکانیک یکی از قدیمی‌ترین و گسترده‌ترین شاخه‌های مهندسی است که با طراحی، ساخت و بهینه‌سازی ماشین‌آلات، قطعات صنعتی و سیستم‌های مکانیکی سر و کار دارد. در دنیای امروز، بدون حضور مهندسان مکانیک عملاً هیچ صنعتی نمی‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد. از خودرو و هواپیما گرفته تا نیروگاه‌ها و صنایع نفت و گاز، همه به تخصص مهندسی مکانیک نیاز دارند.

رشته مهندسی مکانیک چیست

برای پاسخ دقیق به پرسش رشته مهندسی مکانیک چیست باید گفت این رشته ترکیبی از علوم پایه مثل ریاضی و فیزیک و دروس تخصصی مثل دینامیک، ترمودینامیک و طراحی اجزا است. هدف اصلی این رشته، آموزش مهندسانی است که بتوانند سیستم‌های مکانیکی را تحلیل و طراحی کنند. بسیاری از دانش‌آموزان علاقه‌مند به رشته‌های فنی و ریاضی، پس از فارغ‌التحصیلی از دبیرستان به سراغ این رشته می‌روند. منابع آموزشی مثل دبیرستان دخترانه دوره اول می‌تواند نقش مهمی در آماده‌سازی پایه‌ای دانش‌آموزان برای ورود به مهندسی مکانیک داشته باشد.

وظیفه مهندس مکانیک چیست؟

مسئولیت مهندس مکانیک: اصول اساسی نیرو، انرژی، حرکت و گرما را یاد می گیرد و با دانش تخصصی خودش سیستم‌های مکانیکی و دستگاه‌ها و فرایندهای گرمایی را طراحی کرده و می‌سازد. مهندس مکانیک گستره وسیعی از دستگاه‌ها، فرآورده‌ها و فرایندها را تولید می‌کند؛ از قالب ساخت سوزن ته‌گرد تا مدل‌سازی حرکت ماهواره‌ها در فضای خارج از جو، موتورها و سیستم‌های کنترل خودرو و هواپیما، نیروگاه‌های الکتریکی، دستگاه‌های پزشکی و اجزا و قطعه‌های گوناگون همگی در حوزه کاری مهندسان مکانیک می باشد.

بیشتر مضطالعه کنید: معرفی رشته های دانشگاهی

مقاطع تحصیلی رشته مهندسی مکانیک

امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی مکانیک تا مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی وجود دارد. در این رشته، در دوره کارشناسی ارشد 32 واحد و در دوره دکترا 48 واحد درسی ارائه می‌ شود.

گرایش‌های رشته مهندسی مکانیک

گرایش‌های رشته مهندسی مکانیک بسیار متنوع هستند و هرکدام آینده شغلی رشته مکانیک خاصی دارند. مهم‌ترین گرایش‌ها شامل طراحی کاربردی، تبدیل انرژی، ساخت و تولید، بیومکانیک و هوافضا می‌شوند. به‌عنوان مثال، گرایش طراحی کاربردی بیشتر به تحلیل و طراحی قطعات صنعتی می‌پردازد، در حالی که گرایش تبدیل انرژی روی سیستم‌های حرارتی و نیروگاهی تمرکز دارد. انتخاب گرایش مناسب می‌تواند آینده شغلی رشته مکانیک را به شکل قابل توجهی تحت تأثیر قرار دهد.

در همین زمینه بیشتر بخوانید: آشنایی با رشته مهندسی صنایع

آینده شغلی رشته مکانیک

وقتی صحبت از آینده شغلی رشته مکانیک می‌شود، باید در نظر داشت که مهندسی مکانیک یک رشته جهانی است. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در صنایع نفت و گاز، خودرو، هوافضا، انرژی‌های تجدیدپذیر و حتی پزشکی فعالیت کنند. از آنجایی که ایران کشوری صنعتی است، فرصت‌های شغلی در حوزه مکانیک همیشه وجود دارد.

البته میزان موفقیت فارغ‌التحصیلان به مهارت‌ها و توانایی‌های عملی آن‌ها نیز بستگی دارد. به همین دلیل، آشنایی با نرم‌افزارهای تخصصی و شرکت در دوره‌های کارآموزی اهمیت زیادی دارد.

بیشتر بخوانید: مدارس دوره دوم دخترانه تهران

فرصت های شغلی رشته مهندسی مکانیک

فارغ التحصیل رشته مهندسی مکانیک، می تواند به عنوان مهندس طراح، مهندس ناظر و کنترل کیفی در صنایع و سازمانهای وابسته ای که در ادامه آمده اند، مشغول به کار شود. خودروسازی (بحث طراحی جامداتی و سیالاتی خودرو) صنایع نفت، گاز و پتروشیمی (خصوصا بخش طراحی مبدل و پایپینگ) حرارتی سیستم های انتقال و تصفیه آب (خصوصأ مباحث مکانیک سیالاتی).

 تولید قطعه، نقشه کشی، تحلیل جامداتی و تحلیل سیالاتی در انواع کارخانجات صنعتی به اقتضا نوع کاربری، مانند کارخانه های تولید سیمان، روغن، آسفالت، نساجی، نمک، شرکت های استخراج سنگهای معدنی و غیره کارشناس و مشاور فنی برخی بانکها، شرکت های سرمایه گذاری، بیمه و شرکتهای بازرسی و نظارت بر امور بین المللی شرکت های رباتیک و تولید انواع مکانیزم های صنعتی (خصوصا مباحث دینامیک و کنترل)  پژوهشکده های فضایی (طراحی و ساخت ماهواره، موشک، پهپاد و غیره).

کدام دانشگاه ها رشته مهندسی مکانیک دارند؟

دانشگاه های

شریف نوشیروانی بابل اصفهان تهران امیرکبیر علم و صنعت ایران فردوسی مشهد تربیت دبیر شهید رجایی تهران شیراز

دروس پایه و تخصصی مهندسی مکانیک

برای موفقیت در این رشته، یادگیری دروس پایه و تخصصی مهندسی مکانیک اهمیت زیادی دارد. دروس پایه شامل ریاضی مهندسی، فیزیک، شیمی و معادلات دیفرانسیل است. پس از آن دانشجویان وارد دروس تخصصی مانند ترمودینامیک، مکانیک سیالات، طراحی اجزا، مقاومت مصالح و دینامیک می‌شوند. این دروس پایه و تخصصی مهارت‌های تحلیلی و عملی لازم را برای ورود به بازار کار فراهم می‌کنند.

واحد های درسی در رشته مهندسی مکانیک

• تعداد کل واحدهای درسی: 140 واحد
• دروس عمومی: 20 واحد
• دروس پایه: 25 واحد
• دروس اصلی: 61 واحد
• دروس تخصصی الزامی: 12 واحد
• دروس تخصصی انتخابی: 15 واحد
• کارآموزی: 1 واحد
• پروژه تخصصی و کارگاه: 6 واحد

توانایی‌ها و مهارت‌های مورد نیاز برای رشته مهندسی مکانیک

برای ورود موفق به این رشته، دانشجویان باید مجموعه‌ای از توانایی‌ها و مهارت‌های مورد نیاز برای رشته مهندسی مکانیک را داشته باشند. از جمله: قدرت تحلیل بالا، توانایی کار تیمی، تسلط بر ریاضیات و فیزیک، آشنایی با نرم‌افزارهای طراحی و علاقه به یادگیری مداوم. همچنین داشتن مهارت‌های عملی مانند کار در کارگاه و آشنایی با فرآیندهای تولید صنعتی برای مهندسان مکانیک ضروری است.

بیشتر مطالعه کنید: پیامدهای عدم انتخاب رشته کنکور و راه‌های جلوگیری از آن

نظر دانشجوی رشته مهندسی مکانیک

امیر کرماجانی، دانشجوی رشته مهندسی مکانیک دانشگاه تهران

با توجه به گستردگی رشته مهندسی مکانیک و متنوع بودن توانایی مهندسان این رشته ، بازار کار آن هم نسبت به بقیه رشته های مهندسی وسیع تر است. فارغ التحصیلان رشته مهندسی مکانیک با توجه به علاقه و استعداد خود می توانند جذب کار های متفاوتی شوند. اگر مایل به کار در کار خانه ها و صنعت باشند، می توانند در صنایع زیر مشغول به کار شوند : صنایع وابسته به نفت و پتروشیمی، صنایع دفاعی، صنایع وابسته به حمل و نقل، تاسیسات حرارتی و نیروگاه ها، رباتیک، لوازم خانگی، نساجی و …

مثلا مهندس مکانیکی که به پزشکی هم علاقه مند باشد می تواند جذب گرایش بیو مکانیک در رشته مهندسی پزشکی شده و به ساخت عضوها و مفاصل مصنوعی و تجهیزات مربوط به پزشکی بپردازد. مهندسین مکانیک حتی می توانند جذب بسیاری از ادارات و وزارتخانه های دولتی شده و به کار اداری مشغول شوند. فارغ التحصیلانی که علاقمند به کارآفرینی باشند، می توانند اقدام به تاسیس شرکت های تولیدی یا خدماتی در زمینه های مختلف کنند.

برای انجام کار های تئوری، تحقیقاتی و پژوهشی هم دست مهندسین مکانیک به اندازه ی کافی باز است. برای مثال می توانند در زمینه هایی مثل استفاده از انرژی های نو، اوماسیون، بهبود عملکرد سیستم ها و … به تحقیق و پژوهش بپردازند. جنبه ی پژوهشی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا پررنگ تر می شود.

درآمد رشته مهندسی مکانیک

در مورد درآمد رشته مهندسی مکانیک باید گفت که فارغ‌التحصیلان تازه‌کار معمولاً با حقوق متوسط شروع می‌کنند اما با افزایش تجربه و یادگیری نرم‌افزارهای تخصصی مانند CATIA، SolidWorks یا Ansys می‌توانند جایگاه شغلی و درآمد خود را به‌سرعت ارتقا دهند. همچنین فرصت کار در خارج از کشور برای مهندسان مکانیک وجود دارد که در این صورت میزان درآمد بسیار بالاتر خواهد بود.

بازار کار مهندسی مکانیک

یکی از جذاب‌ترین بخش‌ها برای داوطلبان، بازار کار مهندسی مکانیک در ایران است. این رشته تقریباً در تمامی صنایع کاربرد دارد. بازار کار مهندسی مکانیک شامل فرصت‌های کاری در شرکت‌های خودروسازی، نیروگاه‌ها، کارخانه‌های صنعتی، شرکت‌های نفتی، پالایشگاه‌ها و حتی مراکز پژوهشی می‌شود. اگرچه رقابت در برخی حوزه‌ها زیاد است، اما دانشجویانی که مهارت‌های نرم‌افزاری و عملی قوی دارند، همیشه در اولویت استخدام قرار می‌گیرند. به همین دلیل توصیه می‌شود از همان دوران دانشگاه روی تقویت توانایی‌های تخصصی تمرکز شود. برای کسب مشاوره دقیق‌تر می‌توان از موسسه مشاوره تحصیلی کمک گرفت.

رشته مهندسی مکانیک خارج از ایران:

عموما کشورهای کانادا، ایتالیا و آمریکا با دارا بودن سطح بالای کیفیت آموزشی و استفاده از اساتید بسیار مجرب و معتبر، دارای مقبولیت بیشتری برای تحصیل در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری و پست دکتری رشته مهندسی مکانیک هستند. البته، کشورهای آلمان (به عنوان قطب اقتصاد و صنعت اروپا)، استرالیا، انگلیس، سوئیس و نیوزلند نیز زمینه های مساعدی از نظر ادامه تحصیل و موقعیت های شغلی برای مهندسان مکانیک دارند.

آلمان

کشور آلمان مرکز فعالیت بسیاری از کمپانی های اتومبیل سازی است. این کشور رتبه ی اول شکوفایی و فعالیت مهندسی مکانیک را در جهان دارد. آلمان کشوری پیشرفته است که 65 درصد مردم آن از اینترنت باند پهن استفاده می کنند. کمپانی هایی مانند بی ام و، زیمنس، و … در آلمان در انتظار استخدام مهندسین مکانیک واجد شرایط هستند. اکنون می توان گفت آلمان به حدود 70000 مهندس با متوسط حقوق 35000 یورو در سال نیاز دارد. در آلمان مشاغل زیادی برای مهندسان مکانیک، نه تنها در صنعت خودرو بلکه در تولید برق، فناوری نانو و غیره وجود دارد.

آمریکا

پس از آلمان، ایالات متحده آمریکا دومین کشوری است که بیشترین مهندسان مکانیک را استخدام می کند. آنها پیش بینی می کنند که به دلیل گرایش فناوری نانو، حدود 86000 مهندس مکانیک در چند سال آینده مورد نیازشان خواهند بود. این میزان درخواست، فرصت شکوفایی را برای مهندسان ایجاد می کند. شرکت های آمریکایی به پرداخت حقوق خوب به کارمندان معروفند. کار مهندسی در آمریکا یعنی داشتن فرصت یادگیری و پیشرفت همراه با زندگی لوکس؛ چه چیز دیگری را می توان انتظار داشت؟

ایتالیا و چین

این دو کشور به مهندسان مکانیک فرصتی می دهند تا با چالش هایی حرفه ای روبرو شوند و با موفقیت از آن عبور کنند. آنها به شما حقوق و دستمزد راضی کننده، کیفیت خوب زندگی و رضایت شغلی ارائه می دهند. نمی توان نقش این موارد را در رضایت و ارتقای شغلی نادیده گرفت.

سخن پایانی:

در جمع‌بندی می‌توان گفت که مهندسی مکانیک یکی از مهم‌ترین رشته‌های فنی و مهندسی است که آینده شغلی روشن و پایداری دارد. چه از نظر بازار کار مهندسی مکانیک و چه از نظر درآمد رشته مهندسی مکانیک، این رشته فرصت‌های بی‌نظیری را در اختیار فارغ‌التحصیلان قرار می‌دهد. با یادگیری کامل دروس پایه و تخصصی مهندسی مکانیک، تسلط بر دروس تخصصی نرم‌افزاری رشته مهندسی مکانیک و انتخاب صحیح از میان گرایش‌های رشته مهندسی مکانیک، هر دانشجو می‌تواند مسیر موفقی را در بازار کار ایران و جهان طی کند.

سوالات متداول

1.مهندسی مکانیک دقیقاً با چه چیزی سروکار دارد؟

مهندسی مکانیک با طراحی، تحلیل و ساخت ماشین‌آلات، قطعات صنعتی و سیستم‌های مکانیکی سروکار دارد.

2.فارغ‌التحصیلان مهندسی مکانیک در چه حوزه‌هایی می‌توانند کار کنند؟

• صنایع خودرو، نفت و گاز، نیروگاه‌ها و کارخانه‌های صنعتی

• رباتیک و تجهیزات پزشکی

• پژوهشکده‌های فضایی و هوافضا

3.چه مهارت‌هایی برای موفقیت در مهندسی مکانیک لازم است؟

• قدرت تحلیل بالا و تسلط بر ریاضیات و فیزیک

• آشنایی با نرم‌افزارهای تخصصی مثل CATIA، SolidWorks و Ansys

• مهارت‌های عملی کارگاه و فرآیندهای تولید

منبع: اپلای. اپلایپدیا

برای رزرو و ثبت نام جلسات مشاوره تحصیلی بارسا
( مشاوره تحصیلی تلفنی و حضوری ) با شماره ۲۲۶۷۷۹۱۷-۰۲۱ تماس بگیرید
یا عدد ۶۶ را به سامانه ۳۰۰۰۹۰۹۰۳۰ ارسال کنید.