برای رسیدن به هدف فقط شناسایی هدف و روحیه دادن به خود و تغییرات کافی نیست. شناسایی الگوی رفتاری مناسب و عدم پیروی از الگوی رفتاری مخرب از مهمترین عوامل دستیابی به هدف میباشد. نمیتوان به مسیر اشتباهی سفر کرد و انتظار داشت به مقصد مورد نظر رسید.
ما نمیتوانیم با انجام عمل یکسان انتظار نتیجه متفاوتی داشته باشیم. باید عملکرد متفاوتی داشته باشیم تا نتیجه جدیدی حاصل شود پس لازم است تا بتوانیم باید الگوی رفتاری نامناسب خود را تغییر دهیم. در مقاله « الگوی رفتاری چیست؟ | ۳ راه حل برای تغییر آن » میآموزیم که چگونه الگوی رفتاری خود را بشناسیم و آن را تغییر دهیم.
شناسایی الگوی رفتاری :
شما نیاز به تغییر ندارید و کاملا بدون عیب و نقص میباشید! این اشتباهترین جمله درباره خودتان میباشد. هیچوقت اجازه ندهید اینگونه جملات جلوی رشد شما را بگیرد.
حتما بارها حشراتی را در اتاق خود دیدهاید که به محض اینکه در اتاقتان حبس میشوند به سمت روشنایی و پنجره میروند. وقتی به شیشه برخورد میکنند بارها و بارها تلاش میکنند ولی نتیجه متفاوتی رخ نمیدهد. چرا؟ راه اشتباه است. نمیتوان از پنجره بسته عبور کرد.
بسیاری از افراد هم همین عمل را انجام میدهند. برای عبور از اتاق و حرکت به سمت هدف نیازمند تغییر مسیر هستیم و این مسیرها توسط الگوهای ما تعیین میشوند.
اگر ما از الگو گذشته خود استفاده کنیم، نتایج هم مانند گذشته خواهند بود.
وقتی صفحه سی دی را روی دستگاه میگذاریم دستگاه از خطوط خاصی پیروی میکند. حال فرض کنیم روی سی دی خط و خش محکمی ایجاد کنیم! دستگاه دیگر قادر به اجرای سی دی نخواهد بود. الگوهای نامناسب همان خط و خشها هستند.
گاهی افراد نیاز به تغییرات روحی و جسمی دارند چون الگوی رفتاری گذشته، آنها را آزار میدهد ولی راه اشتباهی را انتخاب میکنند.
برای مثال فردی که دچار بیماری افسردگی شده ترحم اطرافیان به وی فقط اوضاع را وخیمتر میکند. فرد زخمی نیاز به مداوا دارد و مداوای زخمهای عمیق همراه کمی فشار و درد میباشد. دندانپزشک وقتی کار خود را بر روی دندانها شروع میکند با صدای بیمار کار خود را متوقف نمیکند چون میداند کاری که میکند به نفع بیمار خواهد بود.
اگر الگوی رفتاری گذشته خود را رها نکنید هر چقدر هم تلاش کنید در نهایت باز هم به الگوهای گذشته خود برمیگردید. تنها زمانی میتوانید الگوی رفتاری خود را تغییر دهید که بپذیرید که الگوهای گذشته مخرب بودند و وقت آن رسیده که آنها تغییر کنند و مزایای الگوهای جدید بیشتر از ضررهای الگوهای گذشته است.
با شناخت و آگاهی از الگوها میتوانید اهرم فشار برای خود ایجاد کنید تا به سمت موفقیت قدم بردارید و حرکت کنید. الگوهای مخرب را دور بریزید و الگوی رفتاری جدید را جایگزین کنید.
راههای تغییر الگوی رفتاری چیست؟
انجام دادن کارهایی که کاملا با تجربههای گذشته شما متفاوت است. به روشهایی فکر کنید که میتوانید با آنها الگوی رفتاری یا احساسی خود را بر هم بزنید. چگونه میتوانید الگوهایی از قبیل نگرانی، یاس و نا امیدی را بر هم بزنید؟
برای مثال یکبار که احساس اضطراب کردید بپرید و بلند بلند آهنگ شادی را بخوانید. این کار کاملا برخلاف الگوی همیشگی شما میباشد و به شما کمک میکند تا تغییر کنید. همین کار کوچک فکر شما را منحرف میکند و باعث میشود خلق و خوی شما بهبود یابد.
اگر عادت پرخوری دارید یک بار که بیدلیل و بیش از حد نیازتان خواستید غذا بخورید از جای خود بلند شوید و مانند یک مربی سختگیر با خود حرف بزنید و خود را منصرف کنید. در تغییر عادتهای مخرب هر چقدر با خود سختتر رفتار کنید نتیجه بهتری به دست میآورید.
- تغییر الگوی رفتاری کار هر روز ما باشد!
تنها راه تغییر الگوهای رفتاری ، تغییر درهمان لحظهای است که از الگوی خود استفاده میکنید. پس باید حواستان باشد و آگاه باشید که کی و کجا از الگوهای خود استفاده میکنید.
وقتی در حال انجام کاری هستید و حواستان پرت میشود، یعنی از الگوی رفتاری خود فاصله گرفتید. برای مثال زمانی که گرم صحبت با فردی هستید و فرد دیگری رشته کلام شما را پاره میکند و میخواهید به صحبت برگردید ممکن است کلام خود را فراموش کرده باشید. این همان الگویی است که تغییر کرده است و الگوی رفتاری تمرکز شما تغییر یافته است.
باید آن را بدون این که متوجه شوید برهم بزنید و الگوهای جدیدی پیدا کنید و چندین بار آن را شرطی کنید تا سرانجام به صورت یک عادت شود و شما را به سمت هدفهای خود در زندگی هدایت کند.
-در چند مرحله آسان از الگوی رفتاری نامناسب خود خلاص شوید!
ممکن است خودتان را در حلقههای نامناسب زندگی پیدا کنید که دلیل آنها را نمیدانید و سعی از خلاص شدن از آنها دارید و با خودتان فکر میکنید زندگی با شما سخت رفتار میکند.
چند راه حل برای آنها وجود دارد که به آنها میپردازیم
هر وقت اتفاق بدی برای یک نفر رخ میدهد، اولین فکر آنها این است که آن را فقط به عنوان یک حادثه یک طرفه بدانند. بار دوم که این اتفاق میافتد، آنها هنوز هم همین فکر را میکنند. بار سوم، آنها ممکن است فکر کنند این یک تصادف است. برخی فکر میکنند که ممکن است واقعا مشکلی وجود داشته باشد که این اتفاقات رخ میدهد.
به عنوان مثال، یکی از اتفاقهایی که هنگام رفتن به کلاس به وجود میآید این است که به کلاسهای اول وقت دیر برسیم و فکر کنیم که اگر خانه ما به دانشگاه نزدیکتر بود زودتر میرسیدیم. بعد از آن، وقتی بعد از فارغ التحصیلی کاری را شروع کنید و برای جلسات یا کار دیر برسید باز هم فکر میکنید که کارها زیاد و وقت کم است. اما اگر کاری برای خود انجام دهید باز هم میبینید که برای قرار ملاقاتهای خود نیز دیر میرسید.
در اینجا برخی رفتارهای نامناسب و تکراری که افراد در زندگی روزمره با آن سر و کار دارند، آورده شده است.
در همین رابطه شنیدن "پادکست الگوی فکری رشد" خالی از لطف نیست.
اتفاقهای زیر احتمالا به دلیل الگوی رفتاری نامناسب شما میباشد:
به قرار ملاقات خود دیر میرسید.
دیر میخوابید و دیر از خواب بیدار میشوید.
زیاد غذا و تنقلات میل میکنید.
قصد ورزش دارید ولی ورزش نمیکنید.
کارها را نیمه تمام رها میکنید.
تا دیر وقت بدون استراحت کار میکنید.
راه حل برای تغییر الگوهای رفتاری :
-پیدا کردن راه حل برای اینکه الگوها را بشکنیم!
راه حل بعضی از افراد برای این الگوی رفتاری نامناسب و تکرارشونده، اعمال نیروی خارجی برای جلوگیری از انجام آنها است. برای مثال، اگر آنها مطابق رژیم خود ورزش نکنند، فقط خود را مجبور میکنند تا به برنامه ورزش خود پایبند باشند. اگر آنها به رژیم غذایی خود پایبند نباشند، خود را نظم میدهند که به درستی غذا بخورند. مشکل این روش این است که برای ادامه کار، به انرژی بیشتری نیاز است چرا که به محض اینکه نیروی خارجی برداشته شود، شروع به بازگشت به الگوی عادت خود میکنید.
الگوهای نامناسب نتیجه عقاید ما هستند پس با تغییر باورهای خود میتوانیم الگوی رفتاری مخرب خود را نیز تغییر دهیم.
برای خود یک لیست آماده کنید و الگوهای مخرب خود را بنویسید تا با راه حلهای زیر آنها را درست کنید:
الگوی رفتاری که باید از آن خارج شوید را پیدا کنید و شروع کنید. چند باری که این الگو رخ داده است را دقیق بنویسید. این کار به ما امکان مقایسه حوادث و شباهتهای نقطهای بین آن الگوهای نامناسب را میدهد. اگر دوست دارید، حتی میتوانید ۱۰ واقعه را ذکر کنید تا نتایج جامعتر باشد.
عواملی که باعث ایجاد این الگوی رفتاری نامناسب شده را بنویسید.
مثلا اگر شما الگوی دیرخوابیدن دارید، بنویسید که چه عواملی باعث شده است که دیر بخوابید. شاید شما کارهایی برای انجام دادن داشته باشید مثلا با یک دوست با تلفن صحبت کردهاید یا دچار بیخوابی و غیره هستید. ممکن است که هر حادثه بیش از یک دلیل داشته باشد، بنابراین همه دلایل را ذکر کنید.
عواملی که پیدا شدند حتما در بطن خود اشتراکهایی دارند. آنها را پیدا کنید و اشتراکها را جدا کنید.
علت بروز آنها را بنویسید و لایه لایه زیرتر بروید و ریشه را پیدا کنید.
باید تک تک عوامل را بررسی کنید که در ابتدا این الگوها عود نکنند و سپس اگر عود کردند بتوانید راه حلی پیدا کنید که الگوی رفتاری جدید را جایگزین کنید.
نتیجه گیری :
واقعیت این است که تغییر الگوی رفتاری امر بسیار سختی است چرا که ما از کودکی با این الگوها بزرگ شدیم و برای ما سپر دفاعی در برابر تهاجمات هستند ولی بسیاری از آنها اشتباه هستند. پس بهتر است بصورت سختگیرانه سعی در تغییر آنها باشیم و نگذاریم بر روی زندگی ما اثر بگذارند. اهداف و رویاهای ما بسیار ارزشمند هستند پس ارزش آن را دارند که برای آنها دست به تغییر بزنیم و به خودشکوفایی برسیم. مسیر اشتباه به مقصد درست نمیرسد.
پیشنهاد ویژه ما، دوره شکوفایی به همراه ۱۰ جلسه مشاوره:
دوره هشتاد ساعته غیرحضوری در ۸ ترم | شکوفایی
این دوره مبتنی بر روانشناسی مثبتنگر و بر اساس آموزههای رئیس سابق انجمن روانشناسی آمریکا و پدر روانشناسی مثبتنگر (دکتر مارتین سلیگمن) میباشد و اکثر درسهای آن توسط پژوهشهای فرا تحلیل و دانشگاهی به اثبات رسیده است.
در صورتی که امکان شرکت در دوره را ندارید کتاب زیر را بخوانید :
کتاب تئوری انتخاب اثر ویلیام گلسر
کتاب تئوری انتخاب اثر ویلیام گلسر با عنوان فرعی درآمدی بر روان شناسی امید توضیح میدهد که افراد چرا و چگونه رفتار میکنند مطالبی که ممکن است به آن علاقه داشته باشید
کتاب تئوری انتخاب اثر ویلیام گلسر
کتاب تئوری انتخاب اثر گلسر از ارزشمندترین کتابها در زمینه روانشناسی به شمار میآید.آیا شما هم جز آن دسته افرادی هستید که معتقدید عوامل بیرونی کنترل زندگی ما را به دست گرفتهاند؟ یا فکر میکنید همه چیز به درون و به انتخابهای ما بستگی دارد؟این کتاب توضیح میدهد که افراد چرا و چگونه رفتار میکنند.