اهمیت داشتن تفکر نقاد در نوجوانان

ضرورت داشتن تفکر نقاد در نوجوانان

یکی از ویژگی های مهمی که همه ما باید داشته باشیم تفکر نقاد هست. تفکر نقاد یکی از ده ویژگی است که سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده همه ما باید اون رو بلد باشیم. حالا این مفهوم مهم چیه؟ تفکر نقاد یعنی توانایی که به شما کمک میکنه تا موضوعی رو تحلیل و ارزیابی کنید. اگه بخواهیم یه تعریف ساده براش داشته باشیم باید بگیم تفکر نقاد ( Critical Thinking ) یعنی توانایی تحلیل، نقد و بررسی اطلاعات و حل بسیاری از مشکلات بر اساس شواهد و استدلال های منطقی به دور از تصمیمات احساسی.

مشکلاتتون رو خودتون برطرف کنید: روش حل مشکل

از چه زمانی نوجوانان باید تفکر نقادانه داشته باشن؟

خیلی از نوجوانان شاید فکر کنن تفکر نقاد برای بزرگسالان هست و اون ها نیازی بهش ندارن اما طبق تحقیقات بیشترین افرادی که به این مهارت نیاز دارن نوجوانان هستن. تفکر نقاد به ما کمک می کنه تا تصمیمات درستی بگیریم. در سن نوجوانی معمولا سوالات زیادی در ذهن نوجوانان ایجاد میشه و نیاز شدید به تصمیم گیری برای زندگی آینده دارن. تعداد کمی از نوجوانان این مهارت رو کسب کردند و هر حرفی رو به راحتی قبول نمی کنند و زیر بار هر نظری نمیرن و درباره اون خوب فکر میکنن و عده ای از نوجوانان نیز با هر حرف تازه مسیرشون رو تغییر می دهند و به دنبال راه جدیدی میرن بدون اینکه بتونن خوب فکر کنن و نتیجه گیری درستی داشته باشن و اگه این ویژگی در افراد ادامه داشته باشه قطعا در بزرگسالی فرد دچار مشکل میشه. پس بهترین سن آموزش تفکر نقاد بسته به توانایی های هر فرد از سنین کم حتی کودکی است.

تفکر نقاد چه کمکی به ما میکنه؟

همه ما در زندگی خودمون به تفکر نقاد احتیاج داریم. قطعا خیلی جاها در زندگی، ما نیاز به استدلال و ارزیابی داریم. نحوه تحلیل و ارزیابی با تفکر نقاد و بدون اون قابل مقایسه نیست. تفکر نقاد به شما کمک میکنه ذهنی باز داشته باشید و زمانی که افرادی مخالف نظر شما هستن بتونید با دلایل منطقی اون ها رو راضی کنید و برای اون ها علت و معلول بیارید. تفکر نقاد به ما کمک می کنه در:

• تصمیم گیری ها، سوال و جواب ها، پیدا کردن راه حل ها و...

• نحوه صحیح سوال کردن و بهتر پاسخ دادن

• چگونه درست فکر کردن

• شفاف تر فکر کردن

• پیدا کردن روابط بین علت و معلول ها 

• پیدا کردن شباهت ها و تفاوت ها بین موضوعات مختلف

• نگاه کردن به مسائل از دید دیگران

• مدیریت استرس

• یافتن پاسخ های خلاقانه 

• درک دیگران در مواقع سخت و دشوار

همه ما باید در زندگی تصمیماتی بگیریم که در سرنوشت ما تاثیر گذار است و یا تصمیم های کوچک که به صورت زنجیره ای در زندگی ما اثر داره پس خیلی مهمه که بتونیم تصمیمات درستی بگیریم. یاد گرفتن تفکر نقاد این امکان رو به ما میده که بتونیم بهترین تصمیمات رو بگیریم. خیلی وقت ها ما بر اساس احساساتمون تصمیم میگیریم و نتیجه خوبی برامون نداره. خیلی وقت ها نمی تونیم دیگران رو متوجه منظورمون کنیم. یا نمی دونیم صحبت های دیگران درسته یا نه. هنر درست فکر کردن می تونه کمک زیادی بهتون بکنه تا در این مواقع دچار مشکل نشید.

روانشناسان بارسا راجع به هوش هیجانی (EQ) و راه های بهبودش براتون نوشتن

چگونه انتقادی فکر کنیم؟

در قدم اول در مواجهه با هر صحبتی، اطلاعاتی، قبل از تصمیم گیری سعی کنید خوب فکر کنید. با عجله تصمیم نگیرید و صبر کنید. خیلی از افراد عادت دارند تا کسی چیزی بهشون میگه خیلی زود قبول و اقدام می کنن مثلا اگه دوستشون بهشون بگه کاری رو انجام بدن خیلی زود تسلیم میشن و اقدام میکنن و ممکنه بعد از مدتی به دردسر بیافتند.

• سعی کنید تمام جوانب موضوع رو در نظر بگیرید 

• هر موضوعی رو از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار بدین 

• ارتباط بین موضوعات رو پیدا کنید

• اگه سوالی براتون به وجود اومد از کسانی که اطلاعات بیشتری دارند بپرسید تا چیزی براتون مبهم نباشه 

• زمانی که ب یک موضوع فکر می کنید جملاتی در ذهن تون میاد که با "شاید... اما... ممکنه... " شروع میشه تمام این احتمالات و فرضیه ها رو در ذهن مرور کنید و سعی کنید جوابی براشون پیدا کنید

• با افرادی که صلاحیت دارن مشورت کنید

• از منابع مختلف اطلاعات جمع آوری کنید

• در نهایت ارزیابی انجام بدید

• تمام فرضیه ها و احتمالات رو بررسی کنید و بعد به این سوال جواب بدید که اگه این کار رو بکنم چی میشه؟ برای من یا بقیه چه فایده ای داره؟ به من یا جامعه آسیبی نمی رسه؟

البته این فرضیه ها رو ما به صورت نمونه گفتیم. شاید در مواردی که شما با اون روبه رو هستین فرضیه های دیگری مطرح بشه. با جواب دادن به این سوالات در نهایت می تونید تصمیم بگیرید که اون فعالیت رو انجام بدید یا نه. و یک تصمیم درست و منطقی بگیرید.

بذارید یه مثال بزنم. وقتی مشاور پیش دانشگاهی بودم با دانش آموزانی برخورد می کردم که سال آخر اصلا از تصمیمی که چند سال قبل گرفته بودن راضی نبودن و در اون زمان واقعا نمیشد کاری براشون انجام داد مگر اینکه تغییر رشته می دادن که اون هم برای همه امکان پذیر نبود. انتخاب رشته یکی از بزرگ ترین تصمیمات یک دانش آموز و شاید یکی از مهم ترین و سرنوشت سازترین تصمیم هاست. اگه شما بدون آگاهی و تفکر انتخاب رشته کنید به احتمال زیاد دچار مشکل میشید. خیلی از دانش آموزان برای انتخاب رشته دانشگاه دچار سردرگمی میشن و نمی تونند درست تصمیم بگیرند. اگه این مهارت در اون ها تقویت بشه که برای هر تصمیم و انتخابی خوب فکر کنند، تمام جوانب رو بررسی کنن، زود تسلیم نشن و سعی کنند با افراد واجد شرایط مشورت کنند قطعا تصمیم بهتری می گیرند.

اهمیت تفکر نقاد برای نوجوانان

موارد زیادی غیر از انتخاب رشته وجود داره که دانش آموزان باهاشون درگیرن. مثلا انتخاب دوست و گروه های دوستی، حضور در مهمانی ها، استفاده از فضاهای مجازی و... اگه یک نوجوان تفکر نقاد داشته باشه و بتونه مسائل پیرامون خودش رو تحلیل کنه در تصمیم گیری هاش خوب فکر میکنه و بعد اقدام میکنه. بعضی از نوجوان ها خیلی تحت تاثیر گروه های دوستی قرار می گیرن و هر کاری به اون ها گفته میشه رو زود قبول می کنند و در نتیجه به دردسر میافتند.

نقادانه فکر کنید...

امروزه اطلاعات زیادی توسط رسانه ها در اختیار ما قرار می گیره، درست یا نادرست. افرادی موفق هستن که هر خبری رو نمی پذیرن مگر اینکه مطمئن بشن منبع خبر معتبره و اطلاعاتی که در اختیار ما گذاشته منطقی هست و با ساز و کارهای یک تفکر نقاد هم خوانی داره.

اگه یک نوجوان بتونه تشخیص بده کدوم تصمیم ها درست هستن و نتیجه خوبی در پی دارن یعنی مهارت تفکر نقاد رو داره. اما اون دسته از افرادی که هنوز این مهارت رو کسب نکردن با تمرین و تکرار کارهایی که بالاتر بهشون اشاره شد می تونن این مهارت رو در خودشون تقویت کنن. چون تصمیمات دوره نوجوانی از مهم ترین تصمیمات زندگی هر انسانی هست و در سرنوشت و آینده تاثیر بسیار زیادی داره.

ممنونم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید در این مقاله به بررسی اهمیت داشتن تفکر نقاد در نوجوانان و ضرورت داشتن تفکر نقاد در دانش آموزان پرداختیم امیدوارم این مقاله برای شما مفید بوده تا با اهمیت داشتن تفکر نقاد در دانش آموزان آشنا شده باشید شما می توانید سوالات خود را در قسمت نظرات از ما بپرسید مشاورین ما به آن ها پاسخ می دهند، ما را به دوستان خود معرفی کنید.

برای رزرو و ثبت نام جلسات مشاوره تحصیلی بارسا
( مشاوره تحصیلی تلفنی و حضوری ) با شماره ۲۲۶۷۷۹۱۷-۰۲۱ تماس بگیرید
یا عدد ۶۶ را به سامانه ۳۰۰۰۹۰۹۰۳۰ ارسال کنید.