نقش پذیرش و تعهد در بهبود عملکرد روزمره

پذیرش و تعهد (ACT) به‌عنوان یکی از رویکردهای نوین درمانی در روان‌شناسی، به‌ویژه در بهبود عملکرد روزمره و کیفیت زندگی افراد تاثیرات مثبت زیادی داشته است. این مقاله به بررسی چگونگی نقش پذیرش و تعهد در بهبود عملکرد روزمره از طریق تکنیک‌های درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) می‌پردازد. در این رویکرد، افراد یاد می‌گیرند که با پذیرش احساسات و افکار منفی خود به‌جای مبارزه با آنها، عملکرد بهتری در مواجهه با چالش‌های روزانه داشته باشند. این مقاله ضمن مروری بر اصول و تکنیک‌های ACT، به بررسی چگونگی بهبود مهارت‌های فردی و اجتماعی در زندگی روزمره از طریق پذیرش و تعهد می‌پردازد.

عملکرد روزمره یکی از مهم‌ترین جنبه‌های زندگی انسان است که تاثیر مستقیم بر کیفیت زندگی، سلامت روان و رضایت فردی دارد. چالش‌های روزمره مانند استرس، اضطراب، و احساسات منفی می‌توانند بر توانایی افراد در انجام وظایف و مسئولیت‌های روزانه تأثیر منفی بگذارند. در این راستا، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) به‌عنوان یک رویکرد روان‌شناختی مؤثر، به افراد کمک می‌کند تا به‌جای اجتناب از احساسات منفی، آنها را بپذیرند و به عملکرد مؤثرتری در زندگی روزمره دست یابند. در ACT، فرد می‌آموزد که چگونه با پذیرش احساسات و افکار منفی خود، به جای مبارزه با آنها، تصمیمات و اقدامات معنادار انجام دهد.

بررسی تئوری‌ها و دیدگاه‌ها:

1.پذیرش و تعهد (ACT):

ACT یک رویکرد درمانی است که به افراد کمک می‌کند تا با پذیرش احساسات و افکار منفی، به جای اینکه از آنها اجتناب کنند یا در برابر آنها مقاومت کنند، به‌طور مؤثرتر با آنها روبرو شوند. در ACT، هدف اصلی افزایش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی است که به فرد امکان می‌دهد در مواجهه با چالش‌های زندگی، به‌جای واکنش‌های منفی، پاسخ‌های سازگارانه‌تری ارائه دهد. این رویکرد بر چهار اصل اصلی تأکید دارد:

پذیرش (Acceptance): پذیرش احساسات منفی و افکار ناخوشایند به‌جای تلاش برای تغییر یا سرکوب آنها، اولین گام در ACT است. این پذیرش به افراد این امکان را می‌دهد که با واقعیت‌های روانی خود مواجه شده و با آن سازگار شوند.

جداسازی از افکار (Cognitive Defusion): تکنیک جداسازی از افکار به افراد کمک می‌کند تا از افکار خود فاصله بگیرند و آنها را به‌عنوان واقعیت‌های ثابت نبینند. این به فرد اجازه می‌دهد که از تأثیر منفی افکار منفی بر رفتارهای خود بکاهد.

حضور در لحظه (Mindfulness): توجه به لحظه حاضر و درک واقعیت‌های کنونی بدون قضاوت، افراد را قادر می‌سازد تا از افکار منفی و نگرانی‌های آینده فاصله بگیرند و در حال حاضر زندگی کنند.

تعهد به ارزش‌ها (Values-based Action): افراد در ACT تشویق می‌شوند که به ارزش‌های اصلی خود توجه کنند و در راستای این ارزش‌ها اقداماتی انجام دهند که به‌طور معناداری زندگی آنها را تغییر دهد.

رویکرد ACT، همان‌طور که در کتاب مربی‌گری مبتنی بر پذیرش و تعهد نیز به‌تفصیل شرح داده شده، با  پذیرش تجربه‌های درونی و اقدام در راستای ارزش‌ها، به بهبود عملکرد روزمره کمک می‌کند.

2.نقش پذیرش و تعهد در بهبود عملکرد روزمره:

عملکرد روزمره افراد تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند استرس، اضطراب، افکار منفی و عدم توانایی در مواجهه با چالش‌ها قرار دارد. با استفاده از تکنیک‌های ACT، افراد قادر می‌شوند که با پذیرش و تعهد به ارزش‌های خود، بر این چالش‌ها غلبه کنند و عملکرد بهتری داشته باشند. این رویکرد به افراد کمک می‌کند تا بر احساسات و افکار خود تسلط بیشتری پیدا کرده و در مواجهه با مشکلات روزمره، تصمیمات معناداری اتخاذ کنند.

اثرات ACT بر بهبود عملکرد روزمره:

1.کاهش استرس و اضطراب:

یکی از اثرات اصلی ACT در بهبود عملکرد روزمره، کاهش استرس و اضطراب است. با پذیرش احساسات منفی و استفاده از تکنیک‌های mindfulness، افراد قادر می‌شوند که استرس را مدیریت کرده و از آن به‌طور مؤثری عبور کنند. این کار باعث می‌شود که عملکرد آنها در انجام وظایف روزانه بهبود یابد.

2.افزایش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی:

انعطاف‌پذیری روان‌شناختی به معنای توانایی تغییر نگرش‌ها و رفتارها در مواجهه با چالش‌ها است. ACT این انعطاف‌پذیری را افزایش می‌دهد و به افراد کمک می‌کند تا با پذیرش تغییرات و چالش‌های روزمره، به‌جای مقاومت در برابر آنها، به‌طور مؤثری عمل کنند.

3.افزایش توانمندی در اتخاذ تصمیمات معنادار:

با تمرکز بر ارزش‌ها و تعهد به آنها، افراد قادر می‌شوند تصمیماتی بگیرند که با اهداف و ارزش‌های شخصی‌شان هم‌راستا باشد. این امر به آنها کمک می‌کند تا در مواجهه با وظایف روزانه، با اعتماد به نفس بیشتری عمل کنند و احساس رضایت بیشتری از انجام کارها پیدا کنند.

4.بهبود روابط اجتماعی:

تکنیک‌های ACT می‌توانند به بهبود روابط اجتماعی افراد نیز کمک کنند. با استفاده از پذیرش و حضور در لحظه، افراد قادر می‌شوند که ارتباطات مؤثرتری برقرار کنند و از برخوردهای منفی و تنش‌های اجتماعی جلوگیری کنند.

راهکارهای علمی برای بهبود عملکرد روزمره با استفاده از ACT:

1.تمرین پذیرش احساسات منفی:

افراد می‌توانند با تمرین پذیرش احساسات منفی خود، به جای اجتناب از آنها، با مشکلات روزمره بهتر روبه‌رو شوند. این پذیرش به آنها کمک می‌کند تا بر استرس‌ها و نگرانی‌ها غلبه کنند و در شرایط سخت، واکنش‌های مناسبی نشان دهند.

2.تمرین‌های mindfulness:

تمرین‌های mindfulness می‌توانند به فرد کمک کنند که در لحظه حاضر زندگی کنند و از نگرانی‌های بی‌پایه درباره آینده یا گذشته رها شوند. این تمرین‌ها می‌توانند به فرد کمک کنند تا در انجام کارهای روزانه با تمرکز بیشتر و اضطراب کمتر عمل کند.

3.تمرین جداسازی از افکار:

تمرین‌های جداسازی از افکار می‌توانند به افراد کمک کنند که افکار منفی را به‌عنوان تجربه‌ای گذرا ببینند و اجازه ندهند که این افکار بر عملکرد آنها تأثیر بگذارد. این امر باعث می‌شود که فرد در شرایط مختلف، عملکرد بهتری داشته باشد.

4.تعهد به ارزش‌ها و اهداف شخصی:

شناسایی و تعهد به ارزش‌های شخصی می‌تواند به افراد کمک کند تا تصمیمات مؤثری در راستای بهبود عملکرد روزمره اتخاذ کنند. این تعهد به فرد کمک می‌کند که در برابر چالش‌ها و وظایف روزانه، انگیزه و انرژی بیشتری داشته باشد.

نتیجه‌گیری:

درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) به‌عنوان یک رویکرد مؤثر در بهبود عملکرد روزمره، توانسته است به افراد کمک کند تا با پذیرش احساسات و افکار منفی خود، از آنها اجتناب نکرده و در نتیجه عملکرد بهتری در زندگی روزانه داشته باشند. این رویکرد با تمرکز بر پذیرش، حضور در لحظه، جداسازی از افکار و تعهد به ارزش‌ها، به افراد ابزارهای لازم برای مقابله مؤثرتر با چالش‌های روزمره و بهبود کیفیت زندگی فراهم می‌آورد.