آیا انسانهای موفق لزوما افرادی هستند که از سطح دانش بسیار بالایی برخوردارند؟ یا مهارتهای منحصر به فرد و استعدادهای شگرفی دارند؟ شانس موقعیتهای ویژه و ارتباطهای قوی نقشی در موفقیت آنها نداشته است؟ عدم موفقیت یک فرد در زندگی، نداشتن استعداد یا مهارت نیست بلکه مهمترین چیزی که یک انسان در زندگی به آن نیاز دارد، داشتن انگیزه است.
اگر میخواهید یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین عوامل موفقیت افراد بزرگ را بدانید، مقاله " چگونه انگیزه پیدا کنیم " را بخوانید. زمان حدودی مطالعه تقریبا 11 دقیقه است.
انگیزه چیست ؟
انگیزه یعنی میل به انجام اما انجام به معنی کاری کردن یا انجام و عمل انجام دادن نیست. انجام در انگیزه یعنی میل داشتن برای آن.
ممکن است ما انگیزه احساسی یا عشق ورزی خود را از دست بدهیم. انگیزه در دو بعد احساسی و عملی بررسی میگردد. ما نباید انگیزه و اشتیاق را یکی بدانیم چرا که انگیزه میل انجام است و اشتیاق هیجان است.
ضرورت مهارت، استعداد، ضریب هوشی، هوش هیجانی، تخصص، خلاقیت و... برای کسب موفقیت بر هیچکس پوشیده نیست ولی با مطالعه زندگینامه افراد سرشناش و موفق با مواردی برمیخوریم که آنها نه تنها افراد باهوش و خارقالعادهای نبودهاند بلکه زندگی بسیار معمولی و شرایط نه چندان مناسبی برای پیشرفت و موفقیت داشتهاند. پس چه ویژگی آنها را متمایز کرده و تا مرز موفقیتهای تاریخساز پیش برده است؟
قبل از مطالعه این درس لطفا سوالات زیر را بخوانید و به آنها فکر کنید:
انگیزه داشتن از جنس احساس است یا منطق؟
انگیزش در کار چه معنی میدهد ؟
آیا تنها انگیزه داشتن منجر میشود به هدف برسیم؟
نقش انگیزه در پیشرفت و موفقیت:
اگر موفقیت را به نوک قله کوهی در ذهن خود ترسیم کنید و ابزار و تکنیکهای رسیدن به آن را به مثابه اتومبیلی روی شیب تند دامنهی آن کوه در نظر بگیرید (تکنیکهای موفقیت: اعتماد به نفس، خلاقیت، بهرهوری، دانش و...) برای حرکت اتومبیل در رسیدن به آن قله نیاز به یک نیروی محرکه داریم، نیروی محرکهای به نام انگیزه ، در واقع میتوان انگیزه را نیروی محرکهای برای رسیدن به هدف، دانست.
باور اشتباهی در این میان وجود دارد که همگان تصور میکنند اول باید انگیزه وجود داشته باشد تا اتومبیل به هدف خود برسد اما یک رویکرد از درون به بیرون در مورد انگیزه میگوید که با یک قدم کوچک یا نیروی کم نیز میتوان ایجاد انگیزه کرد و باز موتور را به حرکت انداخت و انرژی لازم برای برداشتن قدمهای بعدی و رسیدن به هدف را فراهم کرد.
نگاهی دقیقتر به انگیزه :
راپاپورت انگیزه را نیروی اشتها آور درونی تلقی میکند.
آلپورت انگیزه را وضعیت درونی ارگانیزم تعریف میکند که رفتار و تفکر فرد ناشی از آن است.
با یک جمع بندی کلی میتوان انگیزه را این طور توصیف کرد: انگیزه یکی از وجوه مهم زندگی انسان است به گونهای که یک فرد برای ادامه زندگی، بقا، فعالیت و حتی تغییر نیازمند انگیزه است و بدون انگیزه زندگی انسان بدون حرکت، راکد و سرد و بیروح خواهد بود. برای پرورش رفتارهای جدید باید یاد گرفت اما برای عمل به آنچه که یاد گرفتهایم نیازمند انگیزه هستیم. اهمیت انگیزه اگر بیشتر از یادگیری نباشد، کمتر هم نخواهد بود. همهی ما میدانیم که چطور وزن خود را کم کنیم، نمرهی بالاتری بگیریم و با دیگران مهربان باشیم. سد راه رسیدن به بسیاری از این هدفها این است که آنقدر برایش ارزش قائل نیستیم که وقت بگذاریم و تلاش کنیم. برای تغییر، هم باید دانست (دانش) هم باید خواست (انگیزش). اما به این نکته توجه کنید که از دانستن تا انجام دادن فاصله زیادی است. خیلی چیزها مثل نیاز ما به بقا، فشار، احساس، آسیب، ترس از خطر، پاداش، تعلق، آرزو، تصمیم، ارزش، مهارت، علاقه، لذت، تنفر، عادت، هدف و... به انسان انگیزه میدهد و همهی اینها همزمان تاثیر خود را میگذارند. آنچه که باعث شروع فعالیت انسان میشود انگیزه است.
انگیزه اولیه میتواند دلیل ما برای انجام کارها باشد. این دلیل را میتوانیم در میان نیازهای خود پیدا کنیم. هر هدفی که ما در سر میپرورانیم یک یا چند نیاز را در ما ارضا میکند. هرقدر که یک هدف، نیاز مهمتر و بزرگتری را در ما پوشش دهد و ما شانس بیشتری برای تحقق در خود حس کنیم، انگیزه بیشتری برای آن در ما شکل میگیرد و هر چه در این مسیر پیشرفته و به هدف نزدیکتر میشویم، انگیزه ما افزایش مییابد اما شرایط همیشه به این شکل باقی نمیماند و تغییر شرایط و پیشامدهای مختلف باعث میشود باور ما نسبت به شانسی که برای تحقق این هدف برای خود قائلیم تغییر کند و انگیزه ما کاهش و یا افزایش یابد.
افراد امیدوار کسانی هستند که انرژی و انگیزه کافی برای رسیدن به هدفهای قابل دسترس را دارند. پرسشنامه امید به زندگی میلر به بررسی میزان امیدواری و انرژی فرد برای رسیدن به اهداف مورد نظر میپردازد. این تست را همین حالا انجام دهید.
پرسشنامه امید به زندگی میلر مثلا اگر هدف شما خرید یک خودرو باشد، اگر از محل کار خود اخراج شوید انگیزه شما کاهش مییابد، اما اگر حقوق شما افزایش یابد و یا خودروی مورد نظر شما ارزان شود، انگیزه شما برای به دست آوردن هدف افزایش مییابد.سوال مهم: مهارت مهمتر است یا انگیزه ؟
در پاسخ به این سوال باید گفت شخصی که انگیزه بالاتری دارد و تلاش بیشتری میکند، در مقایسه با کسی که مهارت بالایی دارد شانس بیشتری برای موفقیت خواهد داشت. انگیزه بالا باعث میشود که فرد انرژی بیشتری صرف هدف خود بکند و این انرژی و تلاش است که باعث میشود به آرامی به هدف نزدیک شود و ضمن کسب انگیزه بیشتر بتواند به مرور به کسب مهارت بپردازد و تجربه بیشتری کسب کند.
«اگر زمانی قصد انجام کاری را داشتید اما نمیتوانستید آن را شروع کنید و مدام آن را به بعد موکول میکردید، بهترین راه این است که با تلاش و فشار به خود به هر قیمتی، شروع به انجام آن کار کنید و قدمهای کوچکی در این مسیر و در راستای رسیدن به هدف خود بردارید. موفقیتهای کوچک در این مسیر به شما در ایجاد انگیزه کمک خواهد کرد و سبب ادامه راه میشود.»
آیا فقط جملات انگیزشی برای ایجاد انگیزه کافی هستند؟
مثبتنگری و نگاه مثبت به ابعاد یک رویداد به طور کلی بسیار ارزشمند و کارآمد است ولی تکرار جملات انگیزشی هیچگاه به تنهایی سبب ایجاد انگیزه واقعی نخواهند شد. ایرادی که به این جملات وارد است این است که ممکن است به شما این باور را بدهند که میتوانید بدون آن که کار خاصی را انجام داده باشید، از خود، راضی باشید و به نتایج مطلوب برسید. انچه مهم است انجام دادن واقعی آن کار و دیدن نتیجه آن است. عمل نتیجه بخش، یک اثر هنری، شفای بیمار یا پیدا کردن یک همسر ایده آل تنها با تکرار جملات انگیزشی اتفاق نمیافتد و زمانی میتوان منتظر رخ دادن این نتایج لذت بخش بود که تلاش و حرکت نیز برای آنها رخ داده باشد.
۱۲ راه برای افزایش انگیزه :
1- خرد کردن هدفها به هدفهای کوچکتر: وقتی هدفهای بزرگی در سر میپرورانید، گاهی مسیر طولانی رسیدن به آن و یا بزرگی و سختی آن هدف، شما را سرخورده و ناامید و انگیزهتان را خاموش میکند پس یکی از راههای افزایش انگیزه این است که هدفهای بزرگ خود را به لیست کوچکتری از هدفهای قابل دستیابی راحتتر و سریعتر تبدیل کنید. مثلا هدف میلیاردر شدن خود را به خرده هدفهای کسب نمرات بهتر در امتحانات آخر ترم، کسب معدل خوب در دانشنامه، پیدا کردن کار مناسب، شروع کسبوکار شخصی، گسترش کسبوکار و میلیاردر شدن تقسیم کنید.
2- قانون 5 ثانیه طلایی را همیشه در سر داشته باشید: هنگامی که هدفهایتان را در ذهن خود مرور میکنید، تنها 5ثانیه برای انجام فعالیتی هر چند کوچک در جهت تحقق آن هدفها و همچنین ایجاد انگیزه و افزایش انگیزه خود نیاز خواهید داشت. (کارهایی نظیر یادداشت کردن، برنامهریزی، ساعت کوککردن و...) اگر از این فرصت که برای خودتان فراهم کردهاید، بهرهمند نشوید، مغز شما به طور خودکار این تفکرات را سرکوب خواهد کرد.
3- انگیزههایتان و عواملی که باعث ایجاد انگیزه در شما میشوند را همیشه جلوی چشم خود نگه دارید: چسباندن آنها روی دیوار، ثبت روی دسکتاپ کامپیوتر شخصی یا بک گراند گوشی و... بسیار کمککننده خواهد بود.
5-خودتان را بهتر بشناسید تا زمانهای بهرهوری خود را بهتر بشناسید.
6-مسئولیتپذیر باشید و هدفهایتان را به همه دوستان و آشنایان خود اعلام کنید.
7-چرخه انگیزه را همیشه به یاد داشته باشید: برای تقویت انگیزه باید حرکت کنید و برای حرکت کردن باید ایجاد انگیزه بیشتری کنید.
8-برای داشتن انگیزه روی "امروز" تمرکز داشته باشید: فکر کردن به گذشته و نگرانی آینده فقط سرعت حرکت شما را کند کرده و تمرکز شما را بر حال و اکنون کم میکند. عادت کنیم روی امروز و کارهای امروز تمرکز کنیم.
9-ورزش منظم انگیزه شما را در کار و زندگی بالا میبرد: ورزش نه تنها به داشتن فیزیک و ظاهر مناسب کمک خواهد کرد بلکه سطح هورمونهای شادی آور را نیز به طرز عجیبی بالا میبرد.
10-به خودتان استراحت و تعطیلات بدهید: گاهی برای کسب انرژی مجدد و بازیابی سطح انگیزه و خلاقیت نیاز به یک دوره کوتاه دوری از محل کار و زندگی خواهید داشت. تعطیلات کوتاه مدت یک یا دو روزه را در برنامههای ماهیانه خود قرار دهید.
11-نظم شخصی در کار و زندگی: کارهایی نظیر ظاهر مناسب در محل کار و اتاق خواب منظم شما را از آشفتگی دور میکند و انگیزه را همیشه زنده نگه میدارد.
12-مطالعه را فراموش نکنید: یادداشتها و زندگینامه شخصی افراد موفق و سرشناس دنیا منبع بسیار خوبی برای ایجاد انگیزه ، در مسیر موفقیت هستند. به جز آن، تلاش برای گسترده کردن سطح دانش خود در زمینههای مورد نیاز رسیدن به هدف های خود، به طرز چشمگیری باعث ایجاد انگیزه و افزایش انگیزه شما میشود.
نتیجهگیری
اگر شما فاقد انگیزه باشید پس از مدتی خسته شده و با بهانههای مختلف کارتان را رها خواهید کرد. امیدواری در شرایط دشوار بزرگترین هنر هر انسان است.
اولین کتابی که ابتدا به صورت مجموعه تصویری بیرون آمد و به یکی از پربینندهترین برنامههای روانشناسی کشور تبدیل شد. مطالبی که ممکن است به آن علاقه داشته باشید